ΕΞΕΛΕΓΗ Ο ΔΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΥΡΩΠΗΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΑΝΤΙΟΧΕΙΑΣ

Με Αγιορείτικη κουρά ο νέος Πατριάρχης Αντιοχείας

Ο νέος Πατριάρχης Αντιοχείας, κ. Ιωάννης, εκάρη μοναχός από τον ηγούμενο της Αγιορείτικης Μονής Αγίου Παύλου, Αρχιμανδρίτη Παρθένιο, κατά τα έτη της παραμονής του στο μοναστήρι το 1980-3, σύμφωνα με πληροφορίες του ''Αγιορείτικου Βήματος''.

Κατά τα δυο έτη της παραμονή του στην Ιερά Μονή διδάχτηκε την Αγιορείτικη μοναχική ζωή, την τάξη και το τυπικό της Αθωνικής Πολιτείας.

Στη Θεσσαλονίκη κατά τη παραμονή του μαθήτευσε στον μητροπολίτη Τιρολόης,. Κ. Παντελεήμονα , μέχρι πρότεινος ηγούμενος της Ιεράς Πατριαρχικής Μονής Βλατάδων.
Ο μητροπολίτης Τυρολόης, κ. Παντελεήμων, υπήρξε και καθηγητής στη σχολή του Μπαλαμάντ στο Λίβανο και όταν λόγω του πολέμου έκλεισε η σχολή το 1978 οι σπουδαστές μεταφέρθηκαν στη Θεσσαλονίκη όπου συνέχισαν τις σπουδές τους στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Η μαθητεία του νέου πατριάρχη στο Άγιο όρος αποδεικνύει τη μεγίστη σημασία και επιρροή που εχει ο Αγιορείτικος μοναχισμός σε κληρικούς των άλλων ορθόδοξων εκκλησιών .


Ποιός είναι ο νέος Πατριάρχης

Ο νέος Πατριάρχης Αντιοχείας κ.Ιωάννης γεννήθηκε το 1955 στη Λατάκεια της Συρίας.

Παρακολούθησε ένα δημόσιο σχολείο και αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο της Λατάκια Teshreen, με πτυχίο του Πολιτικού Μηχανικού.

Κατά τη διάρκεια των σπουδών του είχε ένα πρωταγωνιστικό ρόλο στο υπουργείο της νεολαίας με αντικείμενο τον τομέα εκπαιδευτικών προγραμμάτων της βυζαντινής μουσικής.

Ως νεαρός οπαδός, εργάστηκε πιστά με την εκκλησία του. Η δουλειά του απέδωσε καρπούς και ίδρυσε επίσης μια σχολή βυζαντινής μουσικής.


Το 1978 ολοκλήρωσε τις θεολογικές σπουδές του στη σχολή του Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού, στο Πανεπιστήμιο του Μπαλαμάντ. Το 1983 αποφοίτησε με υψηλούς επαίνους στην εξειδικευμένη λειτουργία στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης στην Ελλάδα. Ο τίτλος της διατριβής του, δόθηκε στη δημοσιότητα στα ελληνικά: «Η υπηρεσία του Αγίου Βαπτίσματος:. Μια ιστορική, θεολογική και λειτουργική μελέτη»

Παράλληλα με τη διατριβή του ο Σεβασμιώτατος απέκτησε δίπλωμα βυζαντινής μουσικής στη σχολή της Εκκλησιαστικής Μουσικής στην Θεσσαλονίκη.

Χειροτονήθηκε διάκονος το 1979 και ιερέας το 1983, στην υπηρεσία της Αρχιεπισκοπής στη Λατάκια.

Από το 1981, δίδαξε ειδική λειτουργία στη Σχολή του Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού στο Ινστιτούτο Θεολογίας στο Μπαλαμάντ. Κατά τα έτη 1988 έως 1991 και 2001 - 2005 υπηρέτησε ως πρύτανης του Πανεπιστημίου της Θεολογίας.

Επιπλέον, μεταξύ 1993 - 2005 διορίστηκε ως ηγούμενος του Αγίου Γεωργίου, Al Humayrah στην πατριαρχική μονή στη Συρία, όπου ίδρυσε μια θρησκευτική κοινότητα και ένα σχολείο για την πνευματική μελέτη. Κατά τα έτη 1993 - 2005 ήταν και ηγούμενος της μονής της Παναγίας του Λιβάνου.

Το 1995 η Ιερά Σύνοδος τον εξέλεξε στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Αντιοχείας Επίσκοπο Πύργου, μια περιοχή που ονομάζεται στα αραβικά Wadi An-Nasara ή Al-Hosn. Υπηρέτησε εκεί μέχρι το 2008, οπότε εξελέγη Μητροπολίτης της Δυτικής και Κεντρικής Ευρώπης. Εκτός από την ποιμαντική διακονία του σε αυτές τις περιοχές είχε εμπλακεί και σε ορισμένες διεθνείς δραστηριότητες της οικουμενικής εκκλησίας σττο χώρο του χριστιανισμού και κυρίως της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Συμμετείχε σε πολλά διεθνή συνέδρια στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Ελβετία, την Κύπρος, τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και τη Βρετανία. Είναι επίσης ο συγγραφέας αρκετών βιβλίων για την θεολογία, την εκπαίδευση, τη μουσική και τη λειτουργία.

Επίσης, δημοσίευσε μια σειρά από λειτουργικές μελέτες και από αυτόν αναθεωρήθηκαν τα γραμμένα στην αραβική γλώσσα λειτουργικά βιβλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ειδικά λειτουργικά έργα των ιερέων, Αρχιεπίσκοπων, αλλά και διακόνων. Επιπλέον, μετέφρασε και έγραψε πολλά άρθρα και έδωσε πολλές διαλέξεις σε διάφορες ενορίες, πανεπιστήμια και ιδρύματα.

ΑΠΙΣΤΕΥΤΟ ΚΑΙ ΟΜΩΣ ΣΥΝΕΒΗ

Μπροστά στα μάτια εκατοντάδων εμβρόντητων ανθρώπων που βρίσκονταν στη λαϊκή αγορά αντάλλαξε ένας αγρότης, στη Βουλγαρία, τη γυναίκα του με μια γίδα επειδή δεν μπόρεσε να του χαρίσει απογόνους!
Ο κύριος Stoil Panayotov, από την περιοχή Plovdiv δήλωσε: «Την προηγούμενη ημέρα ένα φίλος μου είπε πως δεν είχε καθόλου τύχη με τις γυναίκες και πως του αρέσει η δική μου. Ρώτησα την γυναίκα μου και πήρα την έγκριση της».
Ο 45χρονος τόνισε ότι η γυναίκα του δεν μπόρεσε να του χαρίσει παιδιά, ενώ η γίδα έχει κάνει ήδη 3 κατσικάκια.

ΣΤΟ ΑΥΤΙ ΤΗΣ ΖΟΥΣΑΝ ΠΡΟΝΥΜΦΕΣ

Η ηλικιωμένη Catherine McCann, πάσχει από Αλτζχάιμερ και ο γιος της την έχει εμπιστευτεί σε ένα ειδικό οίκο ευγηρίας όπου ειδικοί και νοσοκόμες υποτίθεται ότι την φροντίζουν.

Με φρίκη ωστόσο ο John McCann όταν επισκέφτηκε τη μητέρα του, 92 ετών, διαπίστωσε ότι το αυτί της είχε μια σοβσαρή μόλυνση.

Όταν μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο Northwest Community στην πολιτεία του Ιλινόις, οι γιατροί αφαίρεσαν από το αυτί της 57 (!!!) προνύμφες!

Σοκαρισμένη η οικογένεια μηνύει τον οίκο ευγηρίας που προφανώς δεν δίνει και τόσο προσοχή στους ανθρώπους που θα έπρεπε να φροντίζει...

ΔΙΑΦΟΡΑ

Εξωγήινη άβυσσος

Τι συνάντησε ο Τζέιμς Κάμερον στα βαθύτερα σημεία της Γης

Ο Κάμερον ήταν ο μοναδικός επιβάτης ενός βαθυσκάφους που καταδύθηκε σχεδόν στα 11 χιλιόμετρα

Σαν Φρανσίσκο

Τα απομονωμένα οικοσυστήματα που συνάντησε ο σκηνοθέτης Τζέιμς Κάμερον στα βαθύτερα σημεία των ωκεανών θα μπορούσαν να δώσουν στοιχεία για το πώς εμφανίστηκε η ζωή στη Γη, ανέφεραν ερευνητές της αποστολής, παρουσιάζοντας τα προκαταρκτικά ευρήματα σε αμερικανικό συνέδριο.

Η εντυπωσιακότερη ίσως ανακάλυψη ήταν οι μικροβιακές κοινότητες που βιντεοσκοπήθηκαν στις πλαγιές της Τάφρου Μαριάνα, σε βάθος σχεδόν δέκα χιλιομέτρων. Απομονωμένα από την ηλιακή ακτινοβολία που προσφέρει την ενέργεια για όλα τα οικοσυστήματα στην επιφάνεια, τα μικρόβια αυτά δεν τρέφονται με οργανικές ουσίες, αλλά με θείο, μεθάνιο και υδρογόνο που αναβλύζουν από το υπέδαφος, ανέφερε η γεωλόγος Πάτι Φράιερ από το Πανεπιστήμιο της Χονολουλού στη Χαβάη.

«Πιστεύουμε ότι αυτές οι χημικές αντιδράσεις [που τροφοδοτούν τις μικροβιακές κοινότητες] ενδέχεται να αποτέλεσαν τις ρίζες της ζωής στη Γη» σχολίασε ο Κέβιν Χαντ, αστροβιολόγος της NASA, παρουσιάζοντας τα προκαταρκτικά αποτελέσματα στο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Γεωφυσικής.

Από τον Ιανουάριο ως τον Απρίλιο του 2012, η αποστολή Deepsea Challenger του Καναδού Τζέιμς Κάμερον πραγματοποίησε μια σειρά επανδρωμένων και ρομποτικών καταδύσεων στα βαθύτερα σημεία της Γης: Στην Τάφρο της Νέας Βρετανίας, έξω από τις ακτές της Παπούα Νέας Γουινέας στον Ειρηνικό, που φτάνει σε βάθος 9.140 μέτρων· και στη Τάφρο Μαριάνα, στο Δυτικό Ειρηνικό, η οποία είναι το βαθύτερο σημείο της Γης.

Μοναδικός επιβάτης ενός νέου βαθυσκάφους, ο Κάμερον καταδύθηκε στο «Τσάλεντζερ Ντιπ», το βαθύτερο σημείο της Τάφρου Μαριάνα, το οποίο φτάνει στα 10.910 μέτρα. Χρησιμοποίησε όμως και δύο μη επανδρωμένα σκάφη που φωτογράφησαν και βιντεοσκόπησαν στο βυθό και έφεραν δείγματα στην επιφάνεια.

Μετά την ιστορική του κατάδυση, ο Κάμερον ανέφερε ότι ο βυθός του Τσάλεντζερ Ντιπ έμοιαζε έρημος «σαν τη Σελήνη». Ωστόσο η ανάλυση των δειγμάτων και των παρατηρήσεων αποκάλυψε ότι τα παγωμένα, σκοτεινά νερά δεν ήταν άδεια.

Το Τσάλεντζερ Ντιπ κατοικείται μεταξύ άλλων από αμφίποδα, καρκινοειδή σαν γαρίδες, τα οποία φτάνουν στο ασυνήθιστα μεγάλο μήκος των 17 εκατοστών και φαίνεται ότι τρέφονται με κομμάτια ξύλου που πέφτουν από την επιφάνεια.

Οι εξετάσεις αποκάλυψαν ότι τα παράξενα αμφίποδα περιέχουν μια ουσία που επιτρέπει στους ιστούς του ζώου να λειτουργούν καλύτερα σε συνθήκες ακραίας πίεσης. Το εντυπωσιακό είναι ότι η ουσία αυτή είναι «πανομοιότυπη» με ένα φάρμακο που δοκιμάζεται κατά της νόσου του Αλτσχάιμερ, ανέφερε ο Νταγκ Μπάρλετ, μικροβιολόγος του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο.

Άλλα πλάσματα που καταγράφηκαν στη διάρκεια των αποστολών ήταν ένα πιθανό νέο είδος ολοθούριου (θαλάσσιου αγγουριού) σε βάθος περίπου 8 χιλιομέτρων και μεγάλες κοινότητες σκουληκιών που ζουν σε πλαγιές στα 3 περίπου χιλιόμετρα.

Η Τάφρος Μαριάνα, πάντως, δεν παρουσιάζει μόνο βιολογικό αλλά και γεωλογικό ενδιαφέρον. Η τάφρος βρίσκεται πάνω από μια ζώνη υποβύθισης, εκεί όπου δύο τεκτονικές πλάκες συναντιούνται και η μία βυθίζεται κάτω από την άλλη.

Εκεί πιστεύεται ότι βρίσκονται τα αρχαιότερα τμήματα του ωκεάνιου φλοιού σε όλη τη Γη, ηλικίας περίπου 180 εκατομμυρίων ετών.

Από προηγούμενες μελέτες είναι γνωστό ότι οι υποθαλάσσιες περιοχές κοντά σε ζώνες υποβύθισης, φιλοξενούν εξωτικά οικοσυστήματα πλήρως απομονωμένα από την ηλιακή ακτινοβολία. Πολλοί αστροβιολόγοι πιστεύουν μάλιστα ότι εκεί εμφανίστηκαν οι πρώτες μορφές ζωής, οι οποίες αντλούσαν ενέργεια από χημικές ενώσεις που ανέβλυζαν από τον πυθμένα.

«Αυτές οι τάφροι ίσως είναι τα μέρη όπου εμφανίστηκε η ζωή στη Γη» σχολίασε ο ίδιος ο Κάμερον. «Το μυστήριο πρέπει να λυθεί. Ελπίζουμε ότι στο μέλλον θα καταδυθούμε και πάλι» είπε.

Η ανάλυση των αποτελεσμάτων συνεχίζεται και το οπτικό υλικό της αποστολής θα παρουσιαστεί σε τρισδιάστατο ντοκιμαντέρ του Κάμερον.

ΤΟ ΥΣΤΑΤΟ ΧΑΙΡΕ ΣΤΟΝ ΑΡΧΟΝΤΑ ΜΥΡΕΨΟ ΠΡΟΔΡΟΜΟ ΘΑΝΑΣΟΓΛΟΥ

Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΗΣΕ ΤΟΝ ΑΡΧΟΝΤΑ ΜΥΡΕΨΟ ΤΗΣ

Κωνσταντινούπολη, ρεπορτάζ-φωτογραφίες του Νικολάου Μαγγίνα 

Το ύστατο χαίρε στον Άρχοντα Μυρεψό της, μακαριστό Πρόδρομο Θανάσογλου, το πρόσωπο που σφράγισε με την παρουσία και τις γνώσεις του την προετοιμασία και τη διαδικασία της τελετής εψήσεως του Αγίου Μύρου τα τελευταία 50 χρόνια, απηύθυνε την Παρασκευή 7 Δεκεμβρίου η Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως. 

Ο Μακαριστός Άρχων εκοιμήθη πλήρης ημερών στην Αθήνα και η σωρός του μεταφέρθηκε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, στην Κωνσταντινούπολη, προκειμένου να αναπαυθεί στην ευλογημένη και μαρτυρική γη της Παναγίας. 

Της εξοδίου Ακολουθίας, που τελέστηκε στον πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι, προέστη ο Μητροπολίτης Μυριοφύτου και Περιστάσεως Ειρηναίος.

Τον απουσιάζοντα στο εξωτερικό Οικουμενικό Πατριάρχη εκπροσώπησε ο Υπογραμματέας της Αγίας και Ιεράς Συνόδου π. Ιωακείμ ενώ παρέστη ο Πατριαρχικός Επίτροπος Μητροπολίτης Καλλιουπόλεως και Μαδύτου Στέφανος, Ιεράρχες του Θρόνου , Άρχοντες του Οικουμενικού Πατριαρχείου, Πρόεδροι Κοινοτήτων και Ιδρυμάτων της Ρωμηοσύνης της Πόλης και πλήθος Ομογενών αλλά και Κωνσταντινουπολιτών που διαβιούν στην Ελλάδα και άλλες χώρες. 

Τον επικήδειο εκφώνησε ο Τριτεύων των Πατριαρχικών διακόνων π. Θεόδωρος Μεϊμάρης, Δρ. Θεολογίας. 

Του μακαριστού Άρχοντος Μυρεψού της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας Αιωνία η μνήμη! 

Λόγος ἐπικήδειος εἰς τόν ἀείμνηστον Ἄρχοντα Μυρεψόν τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας Πρόδρομον Θανάσογλου ὑπό Πανοσιολ. Τριτεύοντος κ. Θεοδώρου (07/12/2012) ‘’Μακαρία ἡ ὁδός ᾗ πορεύει σήμερον, ὅτι ἡτοιμάσθη σοι τόπος ἀναπαύσεως’’. 

Σεβασμιώτατε Πατριαρχικέ Ἐπίτροπε, 

Σεβασμιώτατε Δέσποτα, 

Σεβασμία τῶν Ἱεραρχῶν ὁμήγυρις, 

πενθηφόρε τοῦ Κυρίου λαέ,

Εἰς τόν ἀπόηχον τῶν κατά τήν ἐκκλησιαστικήν τάξιν τελεσθέντων καί ἐφέτος, χάριτι Θεοῦ, ἐπισήμων ἑορτασμῶν τῆς Θρονικῆς Ἑορτῆς τῆς Πρωτοθρόνου Ἐκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως ἐπί τῇ μνήμῃ τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου, τοῦ καί Ἱδρυτοῦ Αὐτῆς, ἄγγελμα θλιβερόν ἐκ τοῦ κλεινοῦ ἄστεως τῶν Ἀθηνῶν, ἀναγγέλλον τήν πρός Κύριον ἐκδημίαν τοῦ Ἄρχοντος Μυρεψοῦ τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας Προδρόμου Θανάσογλου, συνεκίνησε τάς καρδίας τῶν τε ἐν τῇ Πατριαρχικῇ Αὐλῇ τοῦ Φαναρίου διακονούντων ἀπό διαφόρους θέσεις, κληρικῶν τε καί λαϊκῶν, καί τῶν συγκροτούντων τό μικρόν, ἀλλ’ ἐν ταυτῷ μέγα, λεῖμμα τῆς περί τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον διαβιούσης φιλογενοῦς Ὁμογενείας τῆς Θεοφρουρήτου καί Θεοτοκοσκεπάστου Βασιλίδος τῶν Πόλεων. 

Καί ἤδη σήμερον ἡ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία, ἐν ἐκκλησίᾳ πληθούσῃ, καί δή ἐκ τοῦ Πανσέπτου Πατριαρχικοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου, προπέμπει ἕν ἐκ τῶν ἐπιφανεστέρων τέκνων τῆς ἐνταῦθα Ὁμογενείας πρός ὑπάντησιν τοῦ δι’ ἡμᾶς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντος ἐκ τῶν οὐρανῶν καί σαρκωθέντος ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καί Μαρίας τῆς Παρθένου καί ἐνανθρωπήσαντος Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, «τοῦ μεγάλου Θεοῦ καί Σωτῆρος, τῆς ἐλπίδος ἡμῶν»,[1] Οὗ τήν κατά σάρκα γέννησιν καλούμεθα καί πάλιν νά ἑορτάσωμεν χριστιανοπρεπῶς καί οὐχί κοσμικῶς.

Ὁ προκείμενος νεκρός, γόνος εὐσεβῶν γονέων, τοῦ Ἰωάννου καί τῆς Ἀναστασίας, ἐγεννήθη ἐν ἔτει 1914 εἰς τό Οὐλού-Ἀγάτς τῆς Περιφερείας Νίγδης τῆς ἁγιοτόκου Καππαδοκίας. Τά πρῶτα γράμματα διήκουσεν εἰς τήν Ἀστικήν Σχολήν Γαλατᾶ τῆς Κωνσταντίνου Πόλεως. Ἐν συνεχείᾳ, ἐφοίτησεν εἰς τό ἐνταῦθα Ἑλληνογαλλικόν Λύκειον, περατώσας τάς ἐγκυκλίους σπουδάς αὐτοῦ τό 1933, ἀριστεύσας. Ἀκολούθως, ἐπεδόθη εἰς τήν συστηματικήν παρακολούθησιν καί τήν εἰς βάθος ἐκμάθησιν τῆς ἠγαπημένης του ἐπιστήμης, τό πρῶτον, μέν, εἰσαχθείς εἰς τό Τμῆμα Χημείας τοῦ Πανεπιστημίου Κωνσταντινουπόλεως, εἴτα δέ μετεγγραφείς εἰς τήν Σχολήν Χημείας τοῦ ἐν Ἀθήναις Πανεπιστημίου, ἐξ οὗ ἀπεφοίτησεν τό 1939. 

Mετά τήν ἐκπλήρωσιν τῶν στρατιωτικῶν ὑποχρεώσεών του, ὁ Πρόδρομος Θανάσογλου ἐξειδικεύθη εἰς τόν κλάδον τῆς Βιοχημείας ἐν τῷ Ἰνστιτούτῳ Βιοχημείας τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Πόλεως. Ἐνδεικτική τῶν ἐρευνητικῶν του ἐνασχολήσεων καί τῶν συγγραφικῶν του ἐνδιαφερόντων τυγχάνει ἡ κατά τήν αὐτήν περίοδον δημοσίευσις, ὁμοῦ μετά τοῦ Καθηγητοῦ αὐτοῦ FelixHaurovitz, ἀγγλιστί, τῆς ἐργασίας «Περί Ἀντισωμάτων καί Πρωτεϊνῶν». 

Διά μίαν πεντηκονταετίαν, καί δή ἀπό τοῦ ἔτους 1945 ἕως καί τό 1995, προσέφερε τάς χρησίμους ἐπιστημονικάς του ὑπηρεσίας εἰς τό ἰδικόν του ἐν Σολακζαδέ τοῦ Πέραν Χημικόν καί Βιοχημικόν Ἐργαστήριον, ἔνθα καί ἐθεράπευσε κατ’ ἐπανάληψιν, καί πολλάκις ἀμισθί, τάς ἰατρικάς ἀνάγκας πλειάδος Ἱεραρχῶν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, διδασκάλων, καθηγητῶν, ὅλως ἰδιαιτέρως δέ τῶν ἐμπεριστάτων, κατά τούς δυσχειμέρους ἐκείνους καιρούς, Ἰμβρίων καί Τενεδίων, διατελέσας, μεταξύ ἄλλων, βιοχημικός καί αἱματολόγος τῶν ἀοιδίμων Πατριαρχῶν Ἀθηναγόρου καί Δημητρίου. Ἡ ἐπιστημονική του κατάρτισις καί ἀξιωσύνη, πέραν τῶν ὅσων ἤδη ἐλέχθησαν, πιστοποιεῖται καί ἐκ τοῦ γεγονότος ὅτι ὑπηρέτησε, παραλλήλως, καί εἰς τό Βιοχημικόν καί Μικροβιολογικόν Ἐργαστήριον τοῦ Ἰταλικοῦ Νοσοκομείου τῆς Πόλεως, διατελέσας, μάλιστα, διευθυντής αὐτοῦ. 

Ὁ ἀείμνηστος Πρόδρομος Θανάσογλου ὑπῆρξεν ἀγαθός πατήρ καί σύζυγος, δημιουγήσας μετά τῆς ἐκλεκτῆς συζύγου του χριστιανικήν οἰκογένειαν, ἐπιστηρίξας αὐτήν κατά τρόπον ὑποδειγματικόν καί θεάρεστον καί ἀναθρέψας τήν φιλτάτην θυγατέρα αὐτοῦ «ἐν παιδείᾳ καί νουθεσίᾳ Κυρίου».[2] 

Ἡ πρός τήν Μεγάλην Ἐκκλησίαν καί τό φιλόχριστον ποίμνιον αὐτῆς θυσιαστική ἀγάπη καί ὁλοτελής ἀφοσίωσις τοῦ ἐκλιπόντος τυγχάνει ἀξία ἰδιατέρου λόγου καί ὑπομνήσεως, δεδομένου ὅτι δέν ἀποτελοῦσε διά τόν προσφιλῆ νεκρόν θεωρητικήν τινα τοποθέτησιν, ἀλλά μιάν καθημερινῶς βιουμένην στάσιν ζωῆς, ἐνυλουμένην εἰς ἔργα προσφορᾶς καί παροχῆς χρησίμων ὑπηρεσιῶν, μέ ἀπώτερον στόχον τήν προαγωγήν τῆς καλῶς νοουμένης ὠφελείας διά τό κοινωνικόν σύνολον, καί δή διά τούς πλέον ἀναξιοπαθεῖς ἐκ τῶν ὁμογενῶν τῆς Βασιλευούσης. 

Ἀπόδειξις πρώτη περί τούτου ἀποτελεῖ ἡ διά μίαν τεσσαρακονταετίαν (1950-1990) φιλάνθρωπος προσφορά του, ἀπό τῶν θέσεων τοῦ Ἐφόρου τῶν Ἐθνικῶν Φιλανθρωπικῶν Καταστημάτων τῶν Νοσοκομείων Βαλουκλῆ καί τοῦ μέλους τῆς τε ἱατρικῆς ἐπιτροπῆς αὐτῶν καί τοῦ Συνδέσμου Βοηθείας ἀπόρων ἀσθενῶν καί γηροκομουμένων, ἀλλά καί ἡ ἐν γένει εὐεργετική, κατά τρόπον πολυποίκιλον, συνεισφορά του εἰς τήν πρόοδον καί εὐημερίαν τῆς Ὁμογενείας. Ἡ πραγματικότης αὕτη, τήν ὁποίαν ὡς βίωμα καί τρόπον ζωῆς ἠκολούθησε πιστῶς καί ἀπαρεγκλίτως εἰς τήν ἑκατονταετῆ, παρά δύο ἔτη, ἐπί γῆς ζωήν του ὁ ἀείμνηστος Ἄρχων Μυρεψός, καταλείπει, ἐν εἴδει παρακαταθήκης καί μάλιστα κατά τρόπον ἐναργῆ καί παραδειγματικόν, τύπον καί ὑπογραμμόν δι’ ἡμᾶς τούς περιλειπομένους καί τούς ἐπιγενομένους, τούς ἐνασχολουμένους μέ τά κοινά τῆς Ρωμηοσύνης: ἡ ἐπιστημονική κατάρτισις καί ἡ ἐπαγγελματική ἐνασχόλησις δέον ὅπως τίθενται, εἰ δυνατόν κατά τρόπον ἀνιδιοτελῆ, φιλάνθρωπον καί πέραν πάσης ὑλικῆς ἤ λοιπῆς σκοπιμότητος, εἰς τήν διακονίαν τοῦ κοινωνικοῦ συνόλου καί πάντοτε πέριξ τοῦ σεπτοῦ τῆς Ὀρθοδοξίας Κέντρου. Μόνον διά τού τρόπου τούτου, διά νά θυμηθῶμεν τήν διαχρονικήν ρῆσιν τοῦ Πλάτωνος πρός Μενέξενον: ‘’Πᾶσα ἐπιστήμη χωριζομένη δικαιοσύνης καί τῆς ἄλλης ἀρετῆς, πανουργία, οὐ σοφία, φαίνεται’’,[3] δύναται εἷς ἕκαστος ἐξ ἡμῶν νά ὑπηρετήσῃ οὐσιαστικῶς καί ἀνυποκρίτως τά ὅσια καί τά ἱερά τῆς Πίστεως καί τοῦ Γένους ἡμῶν.

Ἀπόδειξις δευτέρα περί τῶν ἀνωτέρω συνιστᾷ ἡ ἐπί μακράν σειράν ἐτῶν ὑποδειγματική διακονία τοῦ ἀποιχομένου εἰς τήν τελετήν παρασκευῆς καί ἑψήσεως τοῦ Ἁγίου Μύρου, πρό ἀλλά καί μετά τήν χειροθεσίαν του ἐν ἔτει 1968 ὑπό τοῦ ἀοιδίμου μεγάλου Πατριάρχου Ἀθηναγόρου εἰς τό ὄντως ἐπίζηλον, ἀλλά καί ὅλως τιμητικόν καί εὐθυνοφόρον, ὀφφίκιον τοῦ Ἄρχοντος Μυρεψοῦ τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, εἰς διαδοχήν τοῦ ἀειμνήστου προκατόχου του Βασιλείου Αἰμιλιάδου: τό 1951 καί τό 1960, ἐπί Πατριαρχίας τοῦ προμνημονευθέντος Πατριάρχου, ἐκλήθη ὑπό τῆς ἁρμοδίας Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς νά συμμετάσχῃ ὡς Κοσμήτωρ εἰς τήν σχετικήν διαδικασίαν παρασκευῆς Ἁγίου Μύρου, δι’ οὗ χρίονται οἱ νεοφώτιστοι κατά τήν τέλεσιν τοῦ Μυστηρίου τοῦ Χρίσματος καί τοιουτρόπως «συντελεῖται ὄχι μονάχα θεραπεία, δηλαδή ἱκάνωσις καί ἐμπλουτισμός τῆς (ἀνθρωπίνης) φύσεως, ἀλλά καί ἐπανόρθωσις τῆς βουλήσεως» τῶν εἰς Χριστόν βαπτιζομένων[4]· ὑπό τήν ἰδιότητα τοῦ Ἄρχοντος Μυρεψοῦ προέστη τοῦ κατά καιρούς πρός τοῦτο συσταθέντος Σώματος τῶν Μυρεψῶν, τά μέν ἔτη 1973 καί 1983 ἐπί Πατριαρχίας τοῦ σεμνοῦ, ταπεινοῦ καί κεκοσμημένου διά τοῦ χαρίσματος τῆς διδακτικῆς σιωπῆς ἀοιδίμου Πατριάρχου Δημητρίου, τά δέ ἔτη 1992 καί 2002 ἐπί τῆς δυναμικῆς καί πρωτοπόρου εἰς πλείστους ὅσους ἐκκλησιαστικούς (διορθοδόξους, διαχριστιανικούς, διαθρησκειακούς καί περιβαλλοντολογικούς δηλονότι) τομεῖς Πατριαρχίας τοῦ νῦν εὐκλεῶς Πατριαρχοῦντος Παναγιωτάτου, Πατρός καί Πατριάρχου ἡμῶν κ.κ. Βαρθολομαίου, Ὅστις ἤδη ἠξιώθη παρά τοῦ δωρεοδότου Θεοῦ νά καθηγιάσῃ διά τρίτην φοράν, κατά τήν Ἁγίαν καί Μεγάλην Ἑβδομάδα τοῦ λήγοντος ἔτους 2012, νέαν ποσότητα Ἁγίου Μύρου, ὅπερ εἰς τήν μετά τήν ἅλωσιν τῆς Πόλεως (1453) ἐκκλησιαστικήν ἱστορίαν μαρτυρεῖται μόνον μίαν φοράν ἐπί τῶν δύο Πατριαρχιῶν τοῦ πρό μιᾶς ἀκριβῶς ἑκατονταετηρίδος ἐκδημήσαντος ἀοιδίμου Πατριάρχου Ἰωακείμ Γ’ τοῦ Μεγαλοπρεποῦς.

Ὅλως χαρακτηριστικός τῆς ἐμφύτου εὐγενείας, τῶν ἀριστοκρατικῶν τρόπων συμπεριφορᾶς, τῆς ἀνεπιτηδεύτου κοινωνικότητος, τοῦ μειλιχίου καί εὐπροσηγόρου χαρακτῆρος, τῶν χαμηλῶν τόνων καί τῆς ὁλοτελοῦς ἀφοσιώσεως εἰς τό ἐκκλησιαστικόν καθῆκον, ἅτινα ὅλως ἰδιαιτέρως διέκριναν τόν Πρόδρομον Θανάσογλου, τυγχάνει ὁ τρόπος, δι’οὗ οὗτος ὑπεδέχθη τήν διά τοῦ τότε Ἀρχιγραμματέως τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου Γαβριήλ, τοῦ μετέπειτα Μητροπολίτου Κολωνείας, διαβιβασθεῖσαν αὐτῷ συνοδικήν ἀπόφασιν τοῦ 1968 περί τῆς χειροθετήσεώς του εἰς τό ὀφφίκιον, ὅ κατεῖχε μέχρι τῆς τελευτῆς αὐτοῦ: «οὔτε κατά διάνοιαν εἶχα ὑπ’ ὄψιν μου τοιαύτην ἐκλογήν, καθότι τό ὀφφίκιον τοῦ Ἄρχοντος Μυρεψοῦ ἐθεωρεῖτο ἀποκλειστικότης τοῦ κλάδου τῶν φαρμακοποιῶν. Ἔτσι, γεμάτος ἔκπληξιν καί συγκίνησιν, συνάμα, ἀναρωτήθηκα ἄν θά ἔπρεπε νά ἀποδεχθῶ αὐτήν τήν μεγάλην τιμήν. Καί τότε ὁ Ἀρχιγραμματεύς μοῦ ἀπήντησε φιλικά, ἀλλά καί ἀποστομωτικά: ‘’Ἐφ’ ὅσον ἀπεφάσισεν ὁ Παναγιώτατος καί ἡ Ἁγία καί Ἱερά Σύνοδος, ὀφείλεις νά δεχθῇς’’. Ἔτσι καί ἔγινε».[5] 

Τό δέ σχετικόν Πατριαρχικόν Πιττάκιον τῆς 28ης Μαΐου 1968 πιστοποιεῖ κατά τόν πλέον εὔγλωττον καί εὐσύνοπτον τρόπον τά ἀνωτέρω ὅλως ἐνδεικτικῶς ἐκτεθέντα καί μηδόλως δυνάμενα νά ψηλαφήσουν ἅπαντα τά στοιχεῖα περί τῆς προσωπικότητος καί τῆς ἐν γένει προσφορᾶς τοῦ ἀειμνήστου Ἄρχοντος Μυρεψοῦ, ὅν μόνον ἐκ διηγήσεων τῶν παλαιοτέρων ἐγνώρισαν τά νεώτερα μέλη τῆς Πατριαρχικῆς Αὐλῆς: «Τούς εὐσεβείᾳ καί ἀρετῇ κεκοσμημένους καί πολυειδῶς καί πολυτρόπως χρησίμους καί εὐεργετικούς ἑαυτούς τῇ Ἐκκλησίᾳ καταδεικνύντας, ζήλῳ τε ἐνθέῳ περί τά κοινά ἀμφιπονουμένους, τιμᾷν οἶδε, χαίρουσα, ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία...Ἐπειδή τοίνυν τοιούτοις ἀγαστοῖς εὐσεβείας καί ἀρετῆς, ζηλωτής τε φιλοτιμίας καί πρός τήν Ἐκκλησίαν ἀφοσιώσεως προτερήμασι κεκοσμημένος ἀποδέδεικται καί ὁ ἀγαπητός ἡμῖν κατά πνεῦμα υἱός Ἐντιμότατος κ. Πρόδρομος Θανάσογλου, Χημικός, ἐκ τῶν ἐνταῦθα ἐπιλέκτων τέκνων τῆς Ὁμογενείας, φιλευσεβῶς καί φιλογενῶς πολυτίμους προσφέρων τῷ καθ’ ἡμᾶς Οἰκουμενικῷ Θρόνῳ καί τῇ Ὁμογενείᾳ ὑπηρεσίας, ἡ Μετριότης ἡμῶν ἐπιβραβεῦσαι βουλομένη τήν τοιαύτην ἀφοσίωσιν καί προσήλωσιν, κατ’ ἰδίαν Αὐτῆς Πατριαρχικήν φιλοτιμίαν καί προαίρεσιν, ἔγνω ἀπονεῖμαι αὐτῷ τό ὀφφίκιον τοῦ Ἄρχοντος Μυρεψοῦ τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, τῆς εἰς τό ὀφφίκιον τοῦτο προχειρίσεως αὐτοῦ γενομένης, ἰδίαις Πατριαρχικαῖς ἡμῶν χερσίν, τῇ Κυριακῇ τῶν Βαΐων ις’ Ἀπριλίου τοῦ χιλιοστοῦ ἐννεακοσιοστοῦ ἑξηκοστοῦ ὀγδόου ἔτους, ἐν τῷ Πανσέπτῳ Πατριαρχικῷ Ναῷ τοῦ Ἁγίου Ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου».[6]

Ἡ ἀνεκτίμητος προσφορά τοῦ τεθνεῶτος εἰς τά τοῦ Ἁγίου Μύρου, ἀπόρροια τῶν λιπαρῶν γνώσεων καί τῆς ἀρτίας περί τήν Χημείαν ἐπιστημονικῆς του καταρτίσεως, συνίσταται εἰς τάς ἐπιβεβλημένας καί στοχευμένας παρεμβάσεις,[7] τάς ὁποίας ἐπέφερεν ὁ Πρόδρομος Θανάσογλου, τροποποιήσας καταλλήλως τήν ἀπό τῶν ἡμερῶν αὐτοῦ καί ἄχρι σήμερον ἀνελλιπῶς ἐφαρμοζομένην μεθολοδογίαν παρασκευῆς τούτου, ἐν σχέσει πάντοτε πρός τόν κατάλογον τῶν χρησιμοποιουμένων συστατικῶν καί τόν τρόπον ἑψήσεως τούτων, ὅπερ ἀπετέλεσεν ἐπιστημονικήν καί τεχνολογικήν καινοτομίαν πρός θεραπείαν τῆς πρό αὐτοῦ ἐφαρμοσθείσης ἐλλιποῦς μεθόδου. Ἡ δέ συσσωρευμένη ἐμπειρία του περί τό Ἅγιον Μύρον δέν ἐκρατήθη ὑπό τοῦ Ἄρχοντος Μυρεψοῦ ὡς ἑπτασφράγιστον μυστικόν, ἀλλά μετεδόθη εἰς τούς μεταγενεστέρους, καθώς αὕτη ἀπετυπώθη λεπτομερῶς, ἐν εἴδει ὁδηγοῦ πρός ‘’ναυτιλομένους’’, εἰς τό πόνημά του: ‘’Ἐγχειρίδιον Προπαρασκευῆς καί ἑψήσεως τοῦ Ἁγίου Μύρου’’ ὑπό «γνώστου τῶν πραγμάτων, τῆς ἱστορίας καί τῆς μυρεψικῆς τέχνης πιστοῦ τέκνου τῆς Ἐκκλησίας».[8] 

Καί ἰδού σήμερον, ἐκ τοῦ ἰδίου Πανσέπτου Πατριαρχικοῦ Ναοῦ, ἔνθα ὁ προκείμενος νεκρός ἔλαβε τό ὀφφίκιον καί συμμετέσχεν ὑπό τάς ἰδιότητας τοῦ τε Κοσμήτορος καί τοῦ Ἄρχοντος Μυρεψοῦ εἰς τά τῆς τελετῆς τοῦ Ἁγίου Μύρου, ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία μετά τῆς περί Αὐτήν Ὁμογενείας προσεύχεται ἐκτενῶς καί ἐν βαθείᾳ συγκινήσει ὅπως ζωῆς ὁ Κυριεύων καί τοῦ θανάτου τοῦτο μέν χαρίσῃται τῷ ἐπί τεσσαράκοντα καί πέντε περίπου ἔτη διατελέσαντι Ἄρχοντι Μυρεψῷ Αὐτῆς αἰωνίαν τήν ἀνάπαυσιν ἐν χώρᾳ ζώντων καί μετά τῶν δικαίων καί τῶν Ἁγίων, τοῦτο δέ παράσχῃ τῇ ἀγαπητῇ συζύγῳ αὐτοῦ Στυλιανῇ καί τῇ προσφιλῇ θυγατρί αὐτῶν Αἴγλῃ τήν ἐξ ὕψους παρηγορίαν. 

Εἴη ἡ μνήμη τοῦ Ἄρχοντος Μυρεψοῦ Προδρόμου Θανάσογλου αἰωνία καί ἄληστος! 

ΔΙΑΦΟΡΑ

Ύστερα από περίθαλψη και ανάρρωση

Δύο χελώνες καρέτα-καρέτα θα απελευθερώσει το Ενυδρείο Κρήτης

Οι δύο χελώνες επιστρέφουν στο φυσικό τους περιβάλλον

Ηράκλειο

Δυό χελώνες καρέτα-καρέτα αναμένεται να απελευθερωθούν την Τρίτη 11 Δεκεμβρίου από το Ενυδρείο Κρήτης, το οποίο τις περιέθαλψε για αρκετό χρονικό διάστημα. Οι δύο χελώνες θα απελευεθερωθούν στην παραλία μπροστά από τις εγκαταστάσεις του Cretaquarium.

Η πρώτη χελώνα βρέθηκε στην παραλία των Γουβών Ηρακλείου, με ένα αγκίστρι στον οισοφάγο της στις 28 Μαρτίου 2011, μεταφέρθηκε και παραδόθηκε στο προσωπικό του Ενυδρείου Κρήτης, όπου της παρασχέθηκαν οι πρώτες βοήθειες για την ενυδάτωση και ενδυνάμωσή της.

Ακολούθησε χειρουργική επέμβαση και μετεγχειρητική αγωγή στο Ενυδρείο και ύστερα από 20 μήνες παραμονής, απόλυτα υγιής και μαρκαρισμένη, ετοιμάζεται να επιστρέψει στο φυσικό της περιβάλλον.

Η δεύτερη χελώνα εντοπίστηκε τραυματισμένη από δίχτυα στο λαιμό και στο κεφάλι στην περιοχή Καλό Χωριό του Ν. Λασιθίου, στις 4 Ιουνίου 2012. Παραλήφθηκε από τον αξιωματικό υπηρεσίας του Λιμεναρχείου Αγ. Νικολάου, ελέγχθηκε η κατάστασή της από τον τοπικό κτηνίατρο και μεταφέρθηκε στο Ενυδρείο Κρήτης όπου της παρασχέθηκαν οι πρώτες βοήθειες.

Ύστερα από έξι μήνες, με την φροντίδα του προσωπικού και έχοντας επανέλθει στους φυσικούς της ρυθμούς, υγιής, μαρκαρισμένη ετοιμάζεται να επιστρέψει κι αυτή στο φυσικό της περιβάλλον.

Ο διευθυντής του Ενυδρείου Κρήτης Μιχάλης Παπαδάκης τόνισε ότι η ιστορία των δύο χελωνών καρέτα-καρέτα, που ως γνωστό αποτελεί προστατευόμενο είδος, έρχεται να μας υπενθυμίσει για μια ακόμα φορά την ανάγκη και τον σεβασμό στη θαλάσσια ζωή και να μας ευαισθητοποιήσει σε γενικότερα θέματα προστασίας του θαλασσίου περιβάλλοντος. Ακόμη, επισημαίνει ότι οι επιστήμονες του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) και του Ενυδρείου Κρήτης εργάζονται καθημερινά σε αυτή την κατεύθυνση.

Ο διευθυντής του Ενυδρείου ευχαρίστησε θερμά και ονομαστικά όλους εκείνους που η άμεση και πολύτιμη βοήθειά τους είχε σαν αποτέλεσμα τη σωτηρία των δύο χελωνών.

ΥΠΕΡΥΘΡΗ ΟΡΑΣΗ

Πέρα από το κόκκινο

Μοριακή παρέμβαση «θα προσέφερε υπέρυθρη όραση»

Η υπέρυθρη όραση θα μας επέτρεπε να βλέπουμε τον κόσμο περίπου όπως τον βλέπει και μια θερμική κάμερα

Ουάσινγκτον

Ολοι βλέπουμε γύρω μας το κόκκινο χρώμα σε πολλές και διαφορετικές εκδοχές του. Φανταστείτε όμως να μπορούσαμε να δούμε το κόκκινο… πέρα από το κόκκινο. Ερευνητές από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν άλλαξαν τη δομή μιας πρωτεΐνης που ανευρίσκεται φυσικά στο ανθρώπινο μάτι ώστε να μπορεί να απορροφά ένα είδος κόκκινου φωτός το οποίο ο άνθρωπος δεν μπορεί να δει – με μήκος κύματος πολύ κοντά στο υπέρυθρο φως. Η νέα «μεταλλαγμένη» πρωτεΐνη θα μπορούσε θεωρητικώς να μας προσφέρει τη δυνατότητα να βλέπουμε… στο (κατα)κόκκινο – πέρα από ό,τι μας επιτρέπει σήμερα το οπτικό φάσμα μας, όπως αναφέρεται σε σχετική δημοσίευση στην επιθεώρηση «Science».

Ο ρόλος των χρωμοφόρων
Η έγχρωμη όραση σε σχεδόν όλα τα ζώα βασίζεται σε χημικές ουσίες που ονομάζονται χρωμοφόρα και οι οποίες εντοπίζονται μέσα σε πρωτεΐνες απορροφώντας διαφορετικά μήκη κύματος φωτός. Συγκεκριμένες πρωτεϊνικές δομές πιστεύεται ότι προσδιορίζουν τι μήκος κύματος θα απορροφούν κάθε φορά τα χρωμοφόρα.

Με στόχο την καλύτερη κατανόηση της χημείας που κρύβεται πίσω από την έγχρωμη όραση ο Μπάμπακ Μπόρχαν και οι συνεργάτες του από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν προκάλεσαν μια σειρά μεταλλάξεων οι οποίες οδήγησαν σε αλλαγή της δομής ανθρώπινων πρωτεϊνών που περιέχουν χρωμοφόρα. Αυτές οι δομικές αλλαγές προκάλεσαν με τη σειρά τους μεταβολή των ηλεκτροστατικών ιδιοτήτων εντός των πρωτεϊνών με αποτέλεσμα να υποστεί μεταβολή και το φάσμα απορρόφησης των χρωμοφόρων.

Δείτε ακόμα:
Γενετική τροποποίηση χαρίζει στα ποντίκια έγχρωμη όραση
Οι άνθρωποι με δυσχρωματοψία διακρίνουν «αόρατες» αποχρώσεις

Απορρόφηση κοντά στο φάσμα του υπέρυθρου φωτός

Η ερευνητική ομάδα δημιούργησε στο εργαστήριο 11 διαφορετικές τεχνητές πρωτεΐνες και χρησιμοποίησε την τεχνολογία της φασματοφωτομετρίας, η οποία συγκρίνει την ένταση του φωτός που μπαίνει και βγαίνει από ένα δείγμα, προκειμένου να προσδιορίσει ποια ακριβώς μήκη κύματος φωτός μπορούσαν να απορροφήσουν τα χρωμοφόρα των πρωτεϊνών. Όπως προέκυψε, τα χρωμοφόρα μιας συγκεκριμένης πρωτεΐνης μπορούσαν να απορροφήσουν κόκκινο φως με μήκος κύματος της τάξεως των 644 νανομέτρων – πολύ κοντά στο μήκος κύματος του υπέρυθρου φωτός που ξεκινά από τα περίπου 750 νανόμετρα. Αυτό ήταν αναπάντεχο για τους ερευνητές με δεδομένο ότι τα φυσικά χρωμοφόρα έχουν μέγιστο βαθμό απορρόφησης της τάξεως των περίπου 560 νανομέτρων.

«Εκπλαγήκαμε» ανέφερε ο δρ Μπόρχαν και προσέθεσε ότι «δεν ξέρουμε εάν το όριο απορρόφησης που είδαμε είναι και το μεγαλύτερο. Μπορεί να υπάρχει και πιο μεγάλο».

Βλέποντας πράσινα με την υπερ-κόκκινη όραση

Αν αυτές οι πρωτεΐνες ήταν παρούσες στο ανθρώπινο μάτι τότε θα μπορούσαμε να δούμε τύπους κόκκινου φωτός που σήμερα είναι αόρατοι, εξήγησε ο δεύτερος συγγραφέας της νέας μελέτης Τζέιμς Γκέιτζερ, επίσης από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν. Με δεδομένο όμως ότι τα αντικείμενα ανακλούν μια μείξη διαφορετικών χρωμάτων φωτός, ο κόσμος γύρω μας δεν θα έμοιαζε αποκλειστικά πιο κόκκινος. «Κάτι που πριν το βλέπαμε λευκό, θα έδειχνε πράσινο με τη νέα υπερ-κόκκινη όραση» ανέφερε ο δρ Γκέιτζερ.

Ο Μάρκο Γκαραβέλι από το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια στην Ιταλία σημείωσε ότι μελλοντικά «ίσως είμαστε σε θέση να προκαλούμε μεταλλάξεις στους οπτικούς υποδοχείς οι οποίες θα επιτρέπουν να βλέπουμε χρώματα πέρα από το φυσικό φάσμα». Ο ειδικός συμπλήρωσε πάντως ότι δεν είναι σαφές εάν αυτές οι τροποποιημένες πρωτεΐνες θα επηρεάζουν τη νευρική σήμανση στον εγκέφαλο.

Χρήση στην ιατρική απεικόνιση

Προς το παρόν πάντως η ερευνητική ομάδα από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν ελπίζει ότι οι τροποποιημένες πρωτεΐνες της θα αποδειχθούν χρήσιμες στις ιατρικές απεικονιστικές τεχνικές. Σήμερα προκειμένου να απεικονιστούν συγκεκριμένα κύτταρα τα οποία επιθυμούν να μελετήσουν κάθε φορά οι ειδικοί, χρησιμοποιούνται πράσινες φθορίζουσες πρωτεΐνες οι οποίες προσδένονται στα κύτταρα αυτά. Ετσι τα κύτταρα φθορίζουν κάτω από υπεριώδες φως. Η αντικατάσταση αυτών των πρωτεΐνών με τις νέες «πειραγμένες» πρωτεΐνες θα επιτρέπει την απορρόφηση φωτός μεγαλύτερου μήκους κύματος. Καθώς τα μεγαλύτερα μήκη κύματος μπορούν να διεισδύσουν πιο βαθιά στο σώμα, πιθανότατα οι τεχνητές πρωτεΐνες των ειδικών από το Μίσιγκαν να προσφέρουν και μια καθαρότερη εικόνα των ιστών που είναι… καλά κρυμμένοι εντός μας.

ΔΙΑΦΟΡΑ

Κρατήρας στην κατάψυξη

Χιονισμένο τοπίο στον Άρη δεν είναι καθόλου ειδυλλιακό

Ο χιονισμένος κρατήρας βρίσκεται στην οροσειρά στην οροσειρά Charitum Montes. Οι καφέ σχηματισμοί που διακρίνονται στη λεκάνη είναι αμμόλοφοι.

Παρίσι

Το τοπίο μοιάζει σχεδόν χριστουγεννιάτικο, στην πραγματικότητα όμως θα ήταν υπερβολικά κρύο ακόμα και για τον Άη Βασίλη: το πασπαλισμένο χιόνι είναι ξηρός πάγος, δηλαδή κατεψυγμένο διοξείδιο του άνθρακα.

Η ESA, το ευρωπαϊκό αντίστοιχο της NASA, δημοσίευσε αυτή την τρισδιάστατη εικόνα του Άρη, η οποία δημιουργήθηκε από στερεοσκοπικά και τοπογραφικά δεδομένα που συνέλεξε ο δορυφόρος Mars Express στις 18 Ιουνίου, λίγο πριν από την αρχή του φθινοπώρου στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη (δείτε το ημερολόγιο των εποχών στον Άρη στο platetary.org)

Η θερμοκρασία επιφανείας στον Άρη κυμαίνεται από τους -140 βαθμούς Κελσίου στους πόλους στη διάρκεια του χειμώνα μέχρι τους +35 βαθμούς στο ισημερινό καλοκαίρι. Όπως συμβαίνει και στη Γη, οι χιονοπτώσεις είναι εποχιακό φαινόμενο.

Στον Άρη δεν υπάρχουν πάντως βροχοπτώσεις, αφού ούτε το νερό ούτε το διοξείδιο του άνθρακα μπορούν να υπάρξουν σε υγρή μορφή σε συνθήκες χαμηλής θερμοκρασίας. Αντίθετα, το CO₂ εξαχνώνεται, δηλαδή μετατρέπεται απευθείας από στερεό σε αέριο.

Μεγάλες ποσότητες ξηρού πάγου καλύπτουν τους πόλους του πλανήτη και πρόσφατα η NASA ανίχνευσε ενδείξεις χιονόπτωσης στο νότιο πόλο.

H εικόνα (δείτε την σε πλήρη ανάλυση) δείχνει έναν χιονισμένο κρατήρα στην οροσειρά Charitum Montes, η οποία έχει μήκος σχεδόν 1.000 χιλιόμετρα και είναι ορατή από τη Γη με ένα σχετικά ισχυρό τηλεσκόπιο.

Η οροσειρά βαφτίστηκε επίσημα από τον Έλληνα αστρονόμο Ευγένιο Μιχαήλ Αντωνιάδη (1870-1944) στο έργο του La Planète Mars που δημοσιεύτηκε το 1929.

Η περιοχή που καλύπτει η εικόνα βρίσκεται επίσης σχετικά κοντά στον Κρατήρα Γκέιλ τον οποίο εξερευνά από τον Αύγουστο το τροχοφόρο ρομπότ Curiosity της NASA.

ΔΙΑΦΟΡΑ

Οι γίγαντες γονατίζουν

O χρόνος δείχνει να τελειώνει για τα υπεραιωνόβια δέντρα

Το αφρικανικό μπαομπάπ (Adansonia digitata) περιλαμβάνεται στα είδη που πλήττονται περισσότερο

Ουάσινγκτον

Από την Ευρώπη μέχρι την Αμερική και την Αυστραλία, τα μεγάλα υπεραιωνόβια δέντρα σε όλα τα είδη των δασών πεθαίνουν με αυξανόμενο ρυθμό, εκτιμά διεθνής μελέτη στο Science. Και η απώλεια των μεγαλύτερων και αρχαιότερων ζωντανών οργανισμών του πλανήτη θα είχε σοβαρές επιπτώσεις στα οικοσυστήματα, προειδοποιεί.

«Πρόκειται για μια πάρα πολύ ανησυχητική τάση» σχολίασε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μπιλ Λόρενς του Πανεπιστημίου «Τζέιμς Κουκ» της Αυστραλίας, μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Η μελέτη δεν εστιάστηκε στους παράγοντες που προκαλούν το φαινόμενο, αναφέρει ωστόσο ότι η απώλεια οφείλεται πιθανότατα στο συνδυασμό της κλιματικής αλλαγής με την παράνομη υλοτόμηση και την αποψίλωση μεγάλων εκτάσεων.

Ο ρυθμός θανάτου των ηλικιωμένων δέντρων, άνω των 100 έως 300 ετών, δείχνει να επιταχύνεται σε όλα τα γεωγραφικά πλάτη στην Ευρώπη, τη Βόρειο Αμερική, τη Λατινική Αμερική, την Αφρική, την Ασία, τη Νότιο Αμερική και την Αυστραλία. Το φαινόμενο παρατηρείται σε όλα τα είδη δασών και πλήττει εμβληματικά είδη όπως οι γιγάντιοι ευκάλυπτοι Eucalyptus regnans, οι σεκόγιες της Καλιφόρνια και τα μπαομπάπ της Τανζανίας.

«Όπως τα μεγαλόσωμα ζώα σαν τους ελέφαντες, τις τίγρεις και τα κητώδη έχουν μειωθεί δραστικά σε πολλές περιοχές του κόσμου, οι αυξανόμενες ενδείξεις υποδεικνύουν ότι τα μεγάλα και ηλικιωμένα δέντρα επηρεάζονται εξίσου» ανέφερε ο Ντέιβιντ Λίντενμεγιερ του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας, επικεφαλής της ομάδας.

Τα μεγάλα δέντρα παίζουν κρίσιμους ρόλους στα οικοσυστήματα, αφού προσφέρουν χώρο για φωλιές αλλά και τροφή για πολλά είδη ζώων -σε ορισμένα οικοσυστήματα, έως και 30% των πτηνών και των θηλαστικών του δάσους φωλιάζουν σε υπεραιωνόβια δέντρα.

Ακόμα, οι γίγαντες των δασών αποθηκεύουν στους κορμούς τους μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, εμποδίζουν τη διάβρωση των εδαφών και συμμετέχουν στην ανακύκλωση θρεπτικών συστατικών.

«Στοχευμένες έρευνες απαιτούνται επειγόντως προκειμένου να κατανοήσουμε τις κυριότερες απειλές αλλά και να σχεδιάσουμε στρατηγικές για την αντιμετώπιση των απειλών αυτών» γράφουν οι ερευνητές.

«Χωρίς τέτοιες πρωτοβουλίες, αυτοί οι εμβληματικοί οργανισμοί και τα πολυάριθμα είδη που εξαρτώνται από αυτούς θα μπορούσαν να μειωθούν δραστικά ή και να χαθούν εντελώς».

ΔΙΑΦΟΡΑ

Παράγων «Χουλκ»

Άγνωστη ως σήμερα πρωτεΐνη μεγαλώνει τους μυς μετά την άσκηση

H νέα πρωτεΐνη ρυθμίζει την απόκριση των μυών στην άσκηση με βάρη, ενώ μια παρόμοια πρωτεΐνη ρυθμίζει την αερόβια αντοχή.

Ουάσινγκτον

Μια πρωτεΐνη που προκαλεί υπερτροφία των μυών έπειτα από την άσκηση με βάρη απομονώθηκε από ερευνητές έγκριτων αμερικανικών ιδρυμάτων, τα οποία ελπίζουν τώρα να την αξιοποιήσουν κατά της απώλειας μυϊκής μάζας σε καρκινοπαθείς και κατάκοιτους ασθενείς. Εφόσον όμως επιβεβαιωθούν τα ευρήματα της μελέτης, η πρωτεΐνη θα μπορούσε ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί και για ντοπάρισμα.

Γενετικές παρεμβάσεις σχεδιασμένες να ανεβάζουν τα επίπεδα της πρωτεΐνης οδήγησαν σε αύξηση του μεγέθους και της δύναμης των μυών, αναφέρουνστην επιθεώρηση Cell ερευνητές του Ινστιτούτου Καρκίνου Dana-Farber, του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και της Κλινικής Mayo.

Η πρωτεΐνη, με την ονομασία PGC-1 α-4, ανιχνεύεται στους σκελετικούς μυς τόσο των τρωκτικών όσο και των ανθρώπων, διαπίστωσε η ερευνητική ομάδα.

Το εντυπωσιακό είναι ότι η PGC-1 α-4 είναι σχεδόν πανομοιότυπη με μια άλλη πρωτεΐνη, την PGC-1 α, η οποία είναι γνωστό ότι αυξάνει την αντοχή έπειτα από αερόβια άσκηση.

«Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι δύο πρωτεΐνες που προέρχονται από το ίδιο γονίδιο ρυθμίζουν τις επιδράσεις και των δύο τύπων άσκησης [της άσκησης αντίστασης με βάρη και της αερόβιας άσκησης]» σχολίασε ο Χορχέ Ρούας, πρώτος συγγραφέας της μελέτης.

«Θα ήταν συναρπαστικό να βρίσκαμε τρόπο να αυξήσουμε τα επίπεδα αυτής της πρωτεΐνης» πρόσθεσε ο Ρούας, ο οποίος εργαζόταν στο Ινστιτούτο Dana-Farber κατά τη διάρκεια της μελέτης αλλά έχει πλέον μεταφερθεί στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα της Σουηδίας.

Η επίδραση της PGC-1 α-4 στους μυς διαπιστώθηκε με μια ποικιλία πειραμάτων.

• Σε ένα από αυτά, γενετικά τροποποιημένοι ιοί χρησιμοποιήθηκαν ως φορείς για την εισαγωγή του γονιδίου της πρωτεΐνης στα πόδια ποντικών. Μερικές μέρες αργότερα, οι μυϊκές τους ίνες ήταν 60% μεγαλύτερες σε σχέση με την ομάδα ελέγχου.
• Σε ένα άλλο πείραμα, ποντίκια που είχαν τροποποιηθεί γενετικά ώστε να παράγουν αυξημένα επίπεδα της PGC-1 α-4 αύξησε κατά 20% τόσο τη μυϊκή δύναμη όσο και την αντοχή. Επιπλέον, τα πειραματόζωα αυτά είχαν μειωμένο ποσοστό σωματικού λίπους σε σχέση με την ομάδα ελέγχου.

Οι ερευνητές μπόρεσαν επίσης να διαλευκάνουν το μηχανισμό δράσης της πρωτεΐνης, ο οποίος είναι διπλός: Από τη μία.η PGC-1 α-4 αυξάνει τη δραστηριότητα μιας άλλης πρωτεΐνης (IGF1) που είναι γνωστό ότι προάγει την αύξηση των μυών. Από την άλλη, καταστέλλει τη δράση της πρωτεΐνης μυοστατίνης, η οποία λειτουργεί σαν φρένο στην αύξηση των μυών.

Η ερευνητική ομάδα ελπίζει τώρα ότι η ανακάλυψη θα ωφελήσει τους καρκινοπαθείς που παρουσιάζουν μεγάλη απώλεια μυϊκής μάζας -ήδη, τα πρώτα πειράματα σε ποντίκια δίνουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Επιπλέον, η νέα πρωτεΐνη θα μπορούσε ν περιορίζει τις απώλειες μυϊκής μάζας σε κατάκοιτους ή ηλικιωμένους ασθενείς.

Ο χρόνος θα δείξει αν μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την αύξηση των αθλητικών επιδόσεων.

10 ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΠΟΥ ΔΕ ΛΥΝΟΝΤΑΙ ΤΟΣΟ ΕΥΚΟΛΑ

1. Το φαινόμενο placebo

Μην το προσπαθήσετε σπίτι σας. Πολλές φορές στην ημέρα και για πολλές ημέρες προκαλείτε πόνο σε κάποιον. Ελέγχετε τον πόνο με μορφίνη μέχρι την τελευταία ημέρα του πειράματος, όπου αντικαθιστάτε την μορφίνη με αλατούχο διάλυμα. Μαντέψτε: το αλατούχο διάλυμα θα κάνει τον πόνο να εξαφανιστεί!

Αυτό είναι το φαινόμενο placebo: με κάποιον τρόπο, κάποιες φορές, ένα ολόκληρο τίποτα μπορεί να είναι εξαιρετικά ισχυρό. Στην πραγματικότητα δεν είναι ακριβώς ένα τίποτα. Όταν ο Fabrizio Benedetti του Πανεπιστημίου του Τορίνο στην Ιταλία έκανε το παραπάνω πείραμα, έκανε έναν τελευταίο ελιγμό προσθέτοντας ναλοξόνη (naloxone) στο αλατούχο διάλυμα. Η ναλοξόνη είναι ένα φάρμακο που μπλοκάρει τα αποτελέσματα της μορφίνης στο αλατούχο διάλυμα. Το εντυπωσιακό αποτέλεσμα ήταν πως μ” αυτή την προσθήκη εξαφανίστηκε το αναλγητικό αποτέλεσμα του αλατούχου διαλύματος.

Τι συμβαίνει λοιπόν; Οι γιατροί γνωρίζουν εδώ και δεκαετίες για το φαινόμενο placebo και η επίδραση της ναλοξόνης φαίνεται να δείχνει πως το φαινόμενο placebo έχει κάποια βιοχημική βάση. Αλλά πέρα από όλα αυτά, το σημαντικό είναι, πως πραγματικά δεν ξέρουμε.

Έκτοτε ο Benedetti έδειξε ότι το placebo του αλατούχου διαλύματος μπορεί επίσης να μειώσει το τρέμουλο και τη μυϊκή δυσκαμψία σε ασθενείς με νόσο του Parkinson. Αυτός και η ομάδα του μέτρησαν τη δραστηριότητα νευρώνων στους εγκεφάλους των ασθενών καθώς τους είχε δοθεί αλατούχο διάλυμα. Βρήκαν ότι μεμονωμένοι νευρώνες του υποθαλάμιου πυρήνα (που είναι συχνός στόχος σε χειρουργικές επεμβάσεις για την αναχαίτιση των συμπτωμάτων του Parkinson) άρχισε να πυροδοτεί πιο σπάνια και με μικρότερη συχνότητα παλμών όταν είχε δοθεί το αλατούχο διάλυμα, κάτι που επίσης σχετίζεται με την ασθένεια του Parkinson. Η νευρωνική δραστηριότητα μειώθηκε την ίδια ώρα που εμφανίστηκε βελτίωση στα συμπτώματα: το αλατούχο διάλυμα συνεπώς, φαίνεται πως είχε σημαντικό θεραπευτικό αποτέλεσμα.

Υπάρχουν πολλά που έχουμε να μάθουμε σχετικά με το τι συμβαίνει ακριβώς στο φαινόμενο placebo, αλλά σύμφωνα με τον Benedetti ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο: ο νους μπορεί να επηρεάσει τη βιοχημεία του σώματος. Η σχέση μεταξύ προσδοκίας και θεραπευτικού αποτελέσματος είναι ένα θαυμάσιο μοντέλο για να καταλάβει κανείς την αλληλεπίδραση νου σώματος, αναφέρει ο επιστήμονας. Οι ερευνητές χρειάζεται τώρα να αναγνωρίσουν πότε και πως δρα το placebo. Ίσως να υπάρχουν ασθένειες στις οποίες δεν έχει κανένα αποτέλεσμα. Μπορεί ακόμα να υπάρχει κοινός μηχανισμός σε διαφορετικές ασθένειες. Για την ώρα, απλώς δε γνωρίζουμε.

2. Τα ομοιοπαθητικά αποτελέσματα του Belfast

Η Madeleine Ennis, φαρμακολόγος του Πανεπιστημίου Queen στο Belfast, ήταν ο αδέκαστος κριτής της ομοιοπαθητικής. Κατέκρινε τους ισχυρισμούς ότι ένα χημικό φάρμακο θα μπορούσε να υποστεί διαδικασία εξασθένησης, στο σημείο που ένα δείγμα από το εξασθενημένο προϊόν θα ήταν πολύ απίθανο να περιέχει ακόμα και ένα μόνο μόριο του αρχικού φαρμάκου, παρά μόνο νερό και ωστόσο να διατηρεί το θεραπευτικό του αποτέλεσμα. Μέχρι που αποφάσισε να αποδείξει μια και καλή πως η ομοιοπαθητική δεν ήταν τίποτε άλλο παρά μια ανοησία.

Στην πλέον πρόσφατη επιστημονική της έρευνα, η Ennis περιγράφει πως η ομάδα της ερεύνησε τα αποτελέσματα εξαιρετικά αραιωμένων διαλυμάτων ισταμίνης σε ανθρώπινα λευκά αιμοσφαίρια που είχαν εμπλακεί σε φλεγμονή. Αυτά τα βασόφιλα απελευθερώνουν ισταμίνη όταν τα κύτταρα υφίστανται επίθεση. Καθώς απελευθερώνεται η ισταμίνη, σταματάει την περαιτέρω απελευθέρωσή της από τα κύτταρα αυτά. Η έρευνα που επαναλήφθηκε σε τέσσερα διαφορετικά εργαστήρια, έδειξε ότι τα ομοιοπαθητικά διαλύματα, τόσο αραιωμένα που μετά βίας θα περιείχαν έστω και ένα μόριο ισταμίνης, επέδρασαν ακριβώς όπως η ισταμίνη. Η Ennis ίσως δεν χάρηκε και τόσο με τα αποτελέσματα που ήρθαν σε αντίθεση με τις αρχικές της αμφιβολίες σχετικά με την ομοιοπαθητική, αλλά παραδέχεται πως το αποτέλεσμα αυτό δεν μπορεί να αγνοηθεί.

Τι λοιπόν έγινε; Οι ομοιοπαθητικοί προετοιμάζουν τα θεραπευτικά τους σκευάσματα διαλύοντας υλικά όπως κάρβουνο, θανατηφόρα στρυχνίνη ή δηλητήριο αράχνης μέσα σε αιθανόλη και στη συνέχεια αραιώνουν αυτή την αρχική ουσία σε νερό, ξανά και ξανά. Ασχέτως με το πόσο μεγάλος είναι ο βαθμός της αραίωσης, οι ομοιοπαθητικοί ισχυρίζονται, πως η αρχική ουσία αφήνει κάποιο είδος ίχνους στα μόρια του νερού. Έτσι, όσο και αν είναι αραιωμένο το διάλυμα, εξακολουθεί να είναι εμποτισμένο με τις ιδιότητες του αρχικού φαρμάκου.

Είναι εύκολα κατανοητό γιατί η Ennis εξακολουθεί να διατηρεί μια στάση σκεπτικισμού. Και εξακολουθεί να είναι αλήθεια το ότι κανένα ομοιοπαθητικό σκεύασμα δεν έχει ποτέ δειχθεί ότι επιδρά σε μεγάλες τυχαίες ομάδες που συμμετέχουν σε κλινικές μελέτες και όπου συγκρίνονται τα θεραπευτικά αποτελέσματα των ομοιοπαθητικών σκευασμάτων με αυτά των σκευασμάτων placebo. Αλλά η έρευνα του Belfast υποδηλώνει πως κάτι τρέχει. Η Ennis δηλώνει, πως δεν είμαστε σε θέση να εξηγήσουμε τα ευρήματά μας και τα δημοσιεύουμε ώστε να ενθαρρύνουμε άλλους να ερευνήσουν το φαινόμενο. Εάν τα αποτελέσματα προκύψουν αληθινά, όπως λέει η Ennis, οι επιπλοκές είναι πρόδηλες: πιθανότατα θα πρέπει να γράψουμε τη φυσική και τη χημεία από την αρχή.

3. Το μεθάνιο του Viking – υπάρχει ζωή στον Άρη;

20 Ιουλίου, 1976. Ο Gilbert Levin κάθεται σε αναμμένα κάρβουνα. Εκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά, στον Άρη, οι διαστημικές συσκευές του διαστημοπλοίου Viking ανεσκάψανε λίγο χώμα και το ανέμειξαν με θρεπτικές ουσίες μαρκαρισμένες με άνθρακα 14. Οι επιστήμονες της αποστολής συμφώνησαν όλοι πως εάν τα όργανα του Levin στην άκατο ανίχνευαν εκπομπές μεθανίου με άνθρακα 14 από το χώμα, τότε θα έπρεπε να υπάρχει ζωή στον Άρη. (Εάν στο χώμα υπήρχαν μικροοργανισμοί που κατανάλωναν τα θρεπτικά συστατικά με τον άνθρακα 14, τότε θα απελευθέρωναν ως προϊόν του μεταβολισμού τους μεθάνιο, που θα περιείχε τον άνθρακα 14. Τέτοιο μεθάνιο θα μπορούσε να παραχθεί μόνο από ζωντανούς οργανισμούς και όχι από ανόργανες διαδικασίες κι έτσι θα αποδεικνυόταν η ύπαρξη ζωής).

Το Viking αναφέρει θετικό αποτέλεσμα. Κάτι χωνεύει τα θρεπτικά συστατικά, τα μεταβολίζει και στη συνέχεια αποβάλλει αέρια που είναι μαρκαρισμένα με άνθρακα 14. Γιατί να μην το γιορτάσουμε λοιπόν; Γιατί ένα άλλο όργανο, σχεδιασμένο να ανιχνεύει οργανικά μόρια μελετώντας θεμελιώδη σημάδια ζωής, δε βρήκε τίποτε. Σχεδόν όλοι οι επιστήμονες της αποστολής αποδέχτηκαν ότι η ανακάλυψη του Viking ήταν εσφαλμένος συναγερμός. Ήταν όμως;

Τα επιχειρήματα εξακολουθούν να μαίνονται, αλλά τα αποτελέσματα από τις τελευταίες περιπλανήσεις της NASA στον Άρη έδειξαν πως η επιφάνειά του ήταν σίγουρα υγρή στο παρελθόν και ως εκ τούτου μπορούσε να φιλοξενήσει ζωή. Και υπάρχουν ακόμα περισσότερα στοιχεία που ήρθαν στο φως, σύμφωνα με τον Levin. Κάθε αποστολή στον Άρη έχει αποδώσει στοιχεία που υποστηρίζουν το συμπέρασμά μου. Κανένα δεν ήταν αντίθετο.

Ο Levin υποστηρίζει τον ισχυρισμό του και δεν είναι πλέον μόνος. Ο Joe Miller, κυτταρικός βιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια στο Los Angeles, έκανε ξανά ανάλυση των δεδομένων και πιστεύει πως οι εκπομπές του μεθανίου δείχνουν σημάδια κιρκαδικού ρυθμού (ο κιρκαδικός ρυθμός είναι ο κατά προσέγγιση 24ωρος κύκλος που παρουσιάζει η δραστηριότητα ζωντανών οργανισμών, όπως ζώων, φυτών, μυκήτων μέχρι και βακτηρίων). Αυτό υποδηλώνει σε μεγάλο βαθμό την ύπαρξη ζωής.

Ο Levin κάνει αίτηση στην ESA και στη NASA να απογειώσει μια παραλλαγμένη έκδοση της δικής του αποστολής ώστε να ερευνήσει μόρια με συγκεκριμένες συμμετρίες. Τέτοια μόρια είναι είτε δεξιόστροφα είτε αριστερόστροφα. Το κάθε ένα αποτελεί την κατοπτρική εικόνα του άλλου. Ενώ οι βιολογικές διεργασίες τείνουν να παράγουν μόρια που προτιμούν τον δεξιόστροφο ή τον αριστερόστροφο τύπο, οι μη ζωντανές διεργασίες δημιουργούν εκδοχές και των δύο τύπων σε ίσες ποσότητες. Εάν μια μελλοντική αποστολή στον Άρη έβρισκε ότι ο μεταβολισμός του Άρη προτιμά επίσης τον ένα τύπο από τη συμμετρία σε ένα μόριο, αυτό θα ήταν η καλύτερη ένδειξη για ζωή στον πλανήτη αυτό.

4. Η ανωμαλία των διαστημοπλοίων Pioneer

Αυτή είναι η ιστορία δύο διαστημοπλοίων. Το Pioneer 10 εκτοξεύτηκε το 1972 και το Pioneer 11 εκτοξεύτηκε δύο χρόνια αργότερα. Για την ώρα και τα δύο διαστημόπλοια θα έπρεπε να κατευθύνονται στο βαθύ διάστημα χωρίς κανείς να μπορεί να τα δει. Ωστόσο, τα διανύσματα της κίνησής τους αποδείχτηκαν εξαιρετικά ενδιαφέροντα για να τα αγνοήσει κανείς.

Αυτό συμβαίνει διότι κάτι τα έχει τραβήξει ή σπρώξει, κάνοντάς τα να επιταχυνθούν. Η επιτάχυνση αυτή είναι πολύ μικρή, μικρότερη από ένα νανόμετρο ανά μέτρο στο τετράγωνο. Αυτό είναι αντίστοιχο με ένα δεκάκις δισεκατομμυριοστό της βαρύτητας στην επιφάνεια της Γης, αλλά είναι αρκετό ώστε να μετακινήσει το Pioneer 10 περίπου 400.000 χιλιόμετρα έξω από την πορεία του. Η NASA έχασε επαφή με το Pioneer 11 το 1995, αλλά μέχρι αυτό το σημείο υποβάλλονταν στην ακριβώς ίδια παρέκκλιση που είχε υποβληθεί το αδελφάκι του. Τι ήταν λοιπόν αυτό που την προκαλούσε;

Κανείς δεν ξέρει. Κάποιες πιθανές εξηγήσεις έχουν ήδη αποκλεισθεί, όπως η πιθανότητα για λάθη στο λογισμικό, ο ηλιακός άνεμος και διαρροή καυσίμων. Εάν η αιτία είναι κάποια βαρυτική επίδραση, δεν αφορά σε κάποιο είδος που γνωρίζουμε. Στην πραγματικότητα, οι φυσικοί είναι τόσο μπερδεμένοι με το γεγονός που κάποιοι κατέφυγαν για την εξήγηση του φαινομένου στο να επικαλεστούν άλλα ανεξήγητα φαινόμενα.

Ο Bruce Bassett του Πανεπιστημίου του Portsmouth στην Αγγλία πρότεινε πως το αίνιγμα του Pioneer ίσως έχει σχέση με αποκλίσεις του άλφα, της σταθεράς της συμπαντικής λεπτής υφής (η σταθερά άλφα είναι κάτι που χτίζεται στον ίδιο το σκελετό του Σύμπαντος. Είναι ένας αδιάστατος αριθμός, η αναλογία μεταξύ τεσσάρων φυσικών σταθερών: της ταχύτητας του φωτός, της κβαντικής ενεργειακής σταθεράς, του φορτίου του ηλεκτρονίου και του π). Κάποιοι άλλοι πρότειναν πως η εκτροπή στους Pioneer προκαλείται από τη σκοτεινή ύλη, αλλά εφόσον δε γνωρίζουμε τι είναι η σκοτεινή ύλη, η παραπάνω παρατήρηση δε βοηθά ιδιαίτερα. Όλο αυτό είναι τόσο εξωφρενικά ενδιαφέρον, λέει ο Michael Nieto των Εθνικών Εργαστηρίων στο Los Alamos. Έχουμε μόνο προτάσεις, καμία από τις οποίες δεν έχει αποδειχθεί.

Ο Nieto πρότεινε να γίνει μια νέα ανάλυση στα αρχικά δεδομένα από τα διανύσματα κίνησης των διαστημοπλοίων, υποθέτοντας πως πιθανόν να αποκαλύψει νέα στοιχεία. Αλλά για να φτάσουν στο βάθος του προβλήματος, αυτό που πραγματικά χρειάζονται οι επιστήμονες είναι μια αποστολή που να είναι ειδικά σχεδιασμένη στο να μετρήσει ασυνήθιστες βαρυτικές επιδράσεις στις πιο μακρινές άκρες του ηλιακού συστήματος. Μια τέτοια αποστολή θα στοίχιζε κάτι μεταξύ 300 και 500 εκατομμυρίων δολαρίων και θα μπορούσε να ενσωματωθεί σε μια άλλη μελλοντική αποστολή που θα προοριζόταν για τις εξωτερικές περιοχές του ηλιακού συστήματος.

Στο τέλος θα βρεθεί μια εξήγηση, λέει ο Nieto. Ελπίζω βέβαια πως θα οφείλεται στη νέα φυσική, κάτι τέτοιο θα ήταν θαυμάσιο. Αλλά από τη στιγμή που ένας φυσικός ξεκινά να εργάζεται στη βάση της ελπίδας, είναι καταδικασμένος να αποτύχει. Όσο κι αν φαίνεται πεζό, ο Nieto πιστεύει πως η εξήγηση της ανωμαλίας στους Pioneer θα βρεθεί τελικά σε κάποια κοσμική επίδραση, όπως κάποια απαρατήρητη πηγή θερμότητας επάνω στο σκάφος.

5. Το διαστημικό σήμα ‘wow’

Είχε διάρκεια 37 δευτερόλεπτα και ήρθε από το εξώτερο διάστημα. Στις 15 Αυγούστου του 1977 έκανε τον αστρονόμο Jerry Ehman, που τότε ήταν στο πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Ohio στο Columbus, να φωνάξει “wow!” όταν είδε την εκτύπωση του σήματος που ανίχνευσε το Ραδιοτηλεσκόπιο που ήταν γνωστό με το όνομα “Μεγάλο Αυτί” (Big Ear). Όπως συνήθιζε να κάνει χιλιάδες φορές, ο Jerry Ehman έριξε μια ματιά στις εκτυπώσεις του “Big Ear” χωρίς να περιμένει να βρει κάτι το ασυνήθιστο. Αλλά αυτό που είδε στις 15 Αυγούστου του 1977 θα αποτελούσε ένα ιστορικό συμβάν της ραδιοαστρονομίας και τα επιστημονικά βιβλία της αστρονομίας θα το συζητούσαν μέχρι και σήμερα. Είχε δει ένα σήμα τόσο δυνατό που σύμφωνα με τον ίδιο αποτελεί το πιο σημαντικό πράγμα που είχε δει ποτέ.

Μετά από τριάντα χρόνια κανείς δε γνωρίζει τι προκάλεσε το σήμα. Ακόμα περιμένω μια εξήγηση που να βγάζει νόημα, λέει ο Ehman.Θα μπορούσε να είναι αυτό η πρώτη επαφή του ανθρώπου με μια εξωγήινη νοημοσύνη; Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Ohio είχαν προβληματιστεί με το περίεργο σήμα. Γύρισαν για ένα μήνα το τεράστιο τηλεσκόπιο στην πλευρά του ουρανού από όπου είχε προέλθει και συνέχιζαν να το γυρίζουν προς την περιοχή αυτή αρκετά συχνά, αλλά το σήμα δεν καταγράφηκε ποτέ ξανά.

Είχε έρθει από την κατεύθυνση του Τοξότη και ο παλμός του προσδιορίστηκε σε μια στενή μπάντα ραδιοσυχνοτήτων περίπου στα 1420 megahertz. Αυτή η συχνότητα βρίσκεται σε ένα τμήμα του ραδιοφάσματος που όλες οι μεταδόσεις απαγορεύονται μέσω διεθνούς συμφωνίας. Φυσικές πηγές ακτινοβολίας όπως θερμικές εκπομπές από πλανήτες, συνήθως καλύπτουν ένα πολύ πιο ευρύ φάσμα συχνοτήτων. Δεν μπορεί λοιπόν να είχε προκληθεί από κάποιον πλανήτη, τι ήταν όμως;

Το κοντινότερο άστρο σ” αυτή την κατεύθυνση βρίσκεται σε απόσταση 220 ετών φωτός. Εάν ήρθε από κει, θα πρέπει να ήταν είτε ένα ιδιαίτερα έντονο αστρονομικό γεγονός, ή ένας προηγμένος εξωγήινος πολιτισμός που μπορούσε να χρησιμοποιήσει έναν ασύλληπτα μεγάλο και ισχυρό πομπό μετάδοσης.

Το γεγονός ότι εκατοντάδες σαρωτικοί έλεγχοι που έγιναν στο ίδιο σημείο του ουρανού δεν βρήκαν τίποτε που να μοιάζει με το σήμα αυτό, δε σημαίνει πως δεν υπάρχουν εξωγήινοι πολιτισμοί. Εάν σκεφτεί κανείς το γεγονός ότι το ραδιοτηλεσκόπιο Big Ear καλύπτει μόνο ένα εκατομμυριοστό του ουρανού κάθε δεδομένη στιγμή και πως ένας εξωγήινος πομπός πιθανότατα θα έστελνε μια ακτίνα που θα κάλυπτε επίσης ένα τόσο μικρό τμήμα του ουρανού, οι πιθανότητες να εντοπιστεί και πάλι το σήμα είναι τουλάχιστον πολύ μακρινές.

Άλλοι σκέφτονται πως θα πρέπει να υπάρχει μια πιο γήινη εξήγηση. Ο Dan Wertheimer, επικεφαλής επιστήμονας στο πρόγραμμα SETI@home, λέει ότι το σήμα “wow” ήταν σχεδόν σίγουρα θόρυβος: αλληλεπίδραση ραδιοσυχνοτήτων από εκπομπές που είχαν ως βάση τους τη Γη. Έχουμε δει πολλά σήματα σαν αυτό και αυτό το είδος των σημάτων πάντα καταλήγει να προέρχονται από αλληλεπιδράσεις, δηλώνει. Η διαφωνία όμως συνεχίζεται.

6. Χάρτης ηλικίας 120.000 ετών!

Βρέθηκε στην περιοχή του Bashkir θαμμένος ένας πέτρινος χαραγμένος χάρτης (μέρος μεγαλύτερου μάλλον που πρέπει να χαρτογραφεί όλη την Γη και υποθέτουν ότι έχει κομματιαστεί και θαφτεί στην περιοχή) ο οποίος δείχνει την περιοχή των Ουραλίων και χρονολογείται (από δύο όστρακα που βρέθηκαν στην επιφάνεια του) ούτε λίγο ούτε πολύ, περίπου 120.000 ετών!

Αν και η χρονολόγηση του δεν είναι σίγουρη (μπορεί τα όστρακα να είχαν εγκλωβιστεί στην πέτρα πολύ πριν χαρακτεί ο χάρτης), είναι σίγουρα αρχαίος και σίγουρα δεν συμβαδίζει με τις γνώσεις και την τεχνολογία καμιάς εποχής του παρελθόντος!

Ο χάρτης είναι τρισδιάστατος, δηλαδή χωρίζεται σε τρία μέρη από διαφορετικά υλικά που δίνουν μια τρισδιάστατη εικόνα της περιοχής με τα βουνά, τα ποτάμια, τα φαράγγια κλπ. Τέτοιος χάρτης είναι αδύνατον, σύμφωνα με τους Ρώσους επιστήμονες που τον μελετούν, να γίνει ακόμα και σήμερα και χρειάζεται βοήθεια από αεροφωτογραφίες ή δορυφόρους και μοντέρνα τεχνολογία. (Οι αμερικάνοι φτιάχνουν έναν τέτοιο τρισδιάστατο χάρτη της γης που θα είναι έτοιμος το 2010!)

Οι ακτίνες Χ έδειξαν ότι η χάραξη δεν έγινε από κάποιον χαρτογράφο με συμβατικά μέσα ( και μάλιστα πρωτόγονα ) αλλά ότι είναι φτιαγμένη με τεχνητό τρόπο και μάλιστα με εργαλεία ακριβείας.
Γι αυτό τον λόγο και τον κατασκευαστή του χάρτη τον ονομάζουν «The creator» ( o δημιουργός ).
Η πέτρα της Ντάσκα (Dashka’s stone) όπως την ονομάζουν, έχει άγνωστη γραφή (σημειώσεις) πάνω της και στην αρχή νόμιζαν ότι είναι αρχαία Κινέζικα σύμβολα γραφής αλλά δεν είναι και αν και δεν έχουν ακόμα μεταφράσει αυτή την άγνωστη γλώσσα, πιστεύουν ότι είναι ιερογλυφικοί-συλλαβικοί χαρακτήρες.

Οσο μελετούν τον χάρτη, τόσα νέα μυστήρια ανακαλύπτουν.

Στο χάρτη υπάρχει ένα γιγαντιαίο αρδευτικό σύστημα, μαζί με τους δύο υπάρχοντες φυσικούς ποταμούς, υπάρχουν 2 τεχνητά αρδευτικά κανάλια 500 μέτρων , 12 δεξαμενές μεγέθους 300- 500 μέτρων , σχεδόν 10 χιλιόμετρα μήκος και 3 χιλιόμετρα βάθος η καθεμία.

Σε σχέση με αυτά, το κανάλι του Βόλγα σήμερα φαίνεται αστείο. Ένας φυσικός, ο Alexandr Chuvyrov υποθέτει ότι και σήμερα οι άνθρωποι θα μπορούσαν να φτιάξουν μόνο ένα μικρό μέρος όσων περιγράφονται στον χάρτη. Επίσης, σύμφωνα με τον χάρτη ο ποταμός Belaya έχει τεχνητές όχθες. Και άλλο ένα μυστήριο είναι ότι στον χάρτη δεν υπάρχουν καθόλου δρόμοι!!!

Ένας τέτοιος χάρτης, λένε, δεν μπορεί παρά να φτιάχτηκε για ανάγκες πλοήγησης, άρα υποθέτουν ότι οι κατασκευαστές του ήταν θαλασσοπόροι (για να μην πουν αεροπόροι) και πιθανόν να μην είναι ντόπιοι αλλά να έχουν έρθει από άλλο μέρος θέλοντας ίσως να φτιάξουν μια αποικία σε αυτό το μέρος. Μερικοί από τους επιστήμονες πιστεύουν ότι ο χάρτης ανήκει σε έναν εξαφανισμένο αρχαίο ανώτερο Πολιτισμό…)

Οι επιστήμονες του Bashkir έχουν κάνει επίσημες ανακοινώσεις στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα για το εύρημα τους και σε λίγο και ξένοι επιστήμονες θα μπουν στην έρευνα για την επιβεβαίωση ή όχι αυτού του περίεργου ευρήματος το οποίο ανατρέπει (αν επιβεβαιωθούν οι απόψεις) την Παγκόσμια Ιστορία.

7. Η ασθένεια Morgellons

Εάν αντιμετωπίζετε κόπωση, πληγές στο δέρμα, κάψιμο, πόνους και την αίσθηση ότι σέρνονται έντομα κάτω από το δέρμα σας, είναι πολύ πιθανό να πάσχετε από την ασθένεια Morgellons. Να έχετε ωστόσο υπόψη, πως πιθανόν να μην υπάρχει αυτή η ασθένεια. Το εάν η Morgellons είναι ή δεν είναι μια πραγματική αρρώστια, είναι κάτι που κανείς δεν το γνωρίζει.

Κάτι παρόμοιο με τα συμπτώματα που περιγράφηκαν πιο πάνω, συμπληρωμένα με την εμφάνιση περίεργων ινών ή νημάτων που αναπτυσσόντουσαν επάνω στο δέρμα ή λίγο πιο κάτω από αυτό, αναφέρθηκαν από τον γιατρό του 17ου αιώνα, Thomas Browne. Δεν υπήρξαν άλλες αναφερθείσες περιπτώσεις και η ασθένεια φάνηκε πως εξαφανίστηκε. Μετά, το 2002, μια μητέρα που παρατήρησε πως το παιδί της αντιμετώπιζε κάποια ασθένεια του δέρματος, ισχυρίστηκε πως η μυστηριώδης αρρώστια επέστρεψε. Επέμενε πως το παιδί της έπασχε από Morgellons.

Αν κάνετε μια αναζήτηση στην ιατρική βιβλιογραφία θα συναντήσετε την Morgellons να περιγράφεται συχνά ως “ανεξήγητη δερμοπάθεια” ή “ψευδαισθητική παρασίτωση’, κάτι που αναφέρεται σε μια ψυχιατρική πάθηση που έχει ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι που πάσχουν από αυτή να θεωρούν λανθασμένα πως το δέρμα τους μαστίζεται από παράσιτα. Πιστεύουν όντως λανθασμένα οι ασθενείς με Morgellons πως το δέρμα τους είναι γεμάτο με παράσιτα;

Στην εποχή του Διαδικτύου, τέτοιες προκλητικές πλάνες μπορούν πολύ εύκολα να διαδοθούν, σύμφωνα με μια επιστολή που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό “Psychosomatics΄ (τεύχος 50, σελίδα 90). Η Morgellons είναι ένα προϊόν του Διαδικτύου, όπως λέει ο Andrew Lustig και οι συνεργάτες του στο Κέντρο Εξάρτησης και Νοητικής Υγείας του Τορόντο στον Καναδά. Με αναφορές που έχουν διαδοθεί και που χρονολογούνται εδώ και περίπου τρία χρόνια, η Morgellons είδε ξαφνικά μεγάλη ανάπτυξη, ξεκινώντας από μια έννοια που ήταν σε λήθαργο για πάνω από 300 χρόνια, δηλώνει.

Ίσως να μάθουμε σύντομα περισσότερα. Το αμερικάνικο κέντρο για τον έλεγχο και την πρόληψη ασθενειών (CDC) βρίσκεται στη μέση μιας μεγάλης και συστηματικής έρευνας σχετικά με τη Morgellons. Η έρευνα έχει ως στόχο να προσδιορίσει εάν υπάρχει πραγματικά μια φυσιολογική βάση στην ασθένεια. Το CDC κρατάει μια στάση ανοιχτόμυαλη όσον αφορά στη Morgellons, όπως λέει η Michelle Pearson, η οποία ηγείται της έρευνας. Το CDC προσεγγίζει την υπόθεση ως μια ανεξήγητη περίπτωση, συμπληρώνει.

8. Το Bloop

Το καλοκαίρι του 1997, μια σειρά από υποβρύχια μικρόφωνα ή υδρόφωνα που άνηκαν στην αμερικάνικη κυβέρνηση, συνέλαβαν έναν περίεργο ήχο. Για ένα λεπτό, άρχισε να αυξάνεται ταχέως σε συχνότητα και μετά εξαφανίστηκε. Τα υδρόφωνα, κατάλοιπα ενός συστήματος υποβρύχιας ανίχνευσης που είχαν ξεμείνει από τον ψυχρό πόλεμο, συνέλαβαν το σινιάλο ξανά και ξανά κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών και μετά δεν ξανακούστηκε ποτέ. Κανείς δεν ξέρει τι ήταν αυτό που προκάλεσε τον ήχο, που πλέον είναι γνωστός ως το “Bloop“.

Δεν είναι όμως ο μόνος μυστηριώδης ήχος που έχει ακουστεί στον ωκεανό. Τον Μάιο του 1997, υδρόφωνα συνέλαβαν τον Επιβραδυνόμενο ήχο. Κατά τη διάρκεια περίπου επτά λεπτών, σταδιακά έπεφτε σε τόνο, κάπως όπως ο ήχος ενός αεροπλάνου που περνάει. Η προέλευσή του εντοπίστηκε πολύ ασθενώς. Φαίνεται πως προερχόταν από μια περιοχή της δυτικής όχθης της Νότιας Αμερικής και μπορούσε να ακουστεί από απόσταση 2000 χιλιομέτρων.

Τι βρίσκεται λοιπόν πίσω από τους παράξενους ήχους; Το Bloop ακούγεται σα να έχει δημιουργηθεί από κάποιο ζώο, αλλά είναι πολύ πιο δυνατό σε ένταση από το τραγούδι της φάλαινας, έτσι εάν προήλθε από κάποιο θαλάσσιο είδος θα έπρεπε να είναι πολύ μεγαλύτερο από οποιαδήποτε φάλαινα, ή με κάποιον τρόπο θα ήταν κάτι που θα μπορούσε να παράγει πολύ πιο δυνατό ήχο. Από την άλλη μεριά, η πιο δημοφιλής πιθανότητα για τον επιβραδυνόμενο ήχο είναι πως προήλθε από την σχάση πάγων της Ανταρκτικής, κάτι που πιθανόν να σημαίνει μια ένδειξη για κλιματική αλλαγή.

Δεν υπάρχει ακόμα ομοφωνία ωστόσο και αυτά τα δύο μυστήρια είναι απλά μια σταγόνα στον ωκεανό, σύμφωνα με την Sharon Nieukrik της αμερικάνικης Εθνικής Ατμοσφαιρικής και Ωκεάνιας Υπηρεσίας. Έχουμε υδρόφωνα στον Ατλαντικό, στην Αρκτική, στη Γροιλανδία, στη Βερίγγειο Θάλασσα και πλέον στην Ανταρκτική και συνεχώς εκπλήσσομαι για την ποικιλία των ήχων που προέρχονται από τη θάλασσα, δηλώνει. Υπάρχουν εκατοντάδες από μυστηριώδεις ήχους.

9. To φαινόμενο nocebo

Όταν οι δυτικοί ανθρωπολόγοι άκουσαν για πρώτη φορά αναφορές για μάγους γιατρούς που μπορούσαν να εκτοξεύσουν θανάσιμες κατάρες, γρήγορα βρήκαν λογικές εξηγήσεις. Για παράδειγμα, οι οικογένειες των καταραμένων συχνά ένιωθαν πως δεν υπήρχε λόγος να σπαταλούν τροφή για έναν “ζωντανό νεκρό’. Κι έτσι οι καταραμένοι κατέληγαν να πεθάνουν, απλά από λιμοκτονία.

Ωστόσο, έχουν έρθει στο φως άλλες ιστορίες από περιπτώσεις, που αντιστέκονται στις προσπάθειες λογικής εξήγησης. Τη δεκαετία του 1970 για παράδειγμα, οι γιατροί διέγνωσαν σε έναν ασθενή τελικό στάδιο καρκίνου και του είπαν πως του έμεναν μόνο λίγοι ακόμα μήνες ζωής. Αν και ο ασθενής πέθανε στον χρόνο που είχε προβλεφθεί, μια αυτοψία έδειξε ότι οι γιατροί είχαν κάνει λάθος. Υπήρχε ένας μικροσκοπικός όγκος, αλλά δεν είχε επεκταθεί. Φάνηκε σαν η πρόγνωση των γιατρών να ήταν μια θανατική κατάρα.

Αν και ο μηχανισμός παραμένει ένα μυστήριο, τουλάχιστον έχει δοθεί πλέον ένα όνομα στο φαινόμενο αυτό. Το φαινόμενο “nocebo“ είναι το λιγότερο γνωστό αντίθετο αδελφάκι του φαινομένου “placebo“ και περιγράφει κάθε περίπτωση όπου το να βάλεις κάποιον σε αρνητικές σκέψεις έχει αρνητική επίπτωση στην υγεία του. Εάν πει κανείς σε κάποιον πως μια ιατρική διαδικασία θα είναι εξαιρετικά επίπονη, για παράδειγμα, αυτός θα βιώσει περισσότερο πόνο από όσο θα ένιωθε εάν δεν τον είχαν ενημερώσει για τον πόνο που θα περάσει. Παρομοίως, περιστατικά με παρενέργειες στις ομάδες που έπαιρναν το placebo όταν συμμετείχαν σε κλινικές μελέτες φαρμάκων, έδειξαν πως η προειδοποίηση του γιατρού αναφορικά με τις πιθανές παρενέργειες ενός φαρμάκου έκανε πιο πιθανή την αναφορά των παρενεργειών αυτών από τους ασθενείς.

Δεν βρίσκεται λοιπόν μόνο στο μυαλό, αλλά έχει και φυσικές επιδράσεις. Το άγχος που δημιουργείται από το φαινόμενο nocebo μπορεί να έχει μια μακρόχρονη επίδραση στην καρδιά, ίσως αρκετά σοβαρή που να προκαλέσει θανατηφόρα ζημιά.

Το ζήτημα είναι να καταλάβουμε τους ακριβείς μηχανισμούς που βρίσκονται πίσω από το nocebo. Οι ιατρικοί ερευνητές ελπίζουν πως μια τέτοια κατανόηση θα βοηθήσει ώστε να μειώσουμε το άγχος στον κόσμο. Είναι ένας καλός τρόπος να καταλάβουμε το άγχος και να βρούμε μεθόδους για την πρόληψή του, λέει ο Fabrizio Benedetti του Πανεπιστημίου του Τορίνο, στην Ιταλία.

10. Μπορούν τα ζώα να νιώσουν τον κίνδυνο;

Γάτες που γνωρίζουν επακριβώς πότε θα τις πάνε στον κτηνίατρο. Σκύλοι που νιώθουν ότι το αφεντικό τους πλησιάζει, ακόμα και αν είναι πολλά χιλιόμετρα μακριά. Και πουλιά που πενθούν το θάνατο των ανθρώπων που είναι κοντά τους. Τα κατοικίδιά μας και άλλα ζώα φαίνεται πως έχουν διαισθητικές δυνάμεις, έχουν όμως στ’ αλήθεια μια μυστηριώδη έκτη αίσθηση; Ένα νέο βιβλίο από δύο πολύ σημαντικούς κλινικούς επιστήμονες που έχουν ασχοληθεί με τις επιθανάτιες εμπειρίες, ο Δρ. Peter Fenwick και η γυναίκα του Elizabeth, εξετάζει τις αξιοπρόσεχτες περιπτώσεις ζώων με ψυχικές δυνάμεις. Ας δούμε λοιπόν στη συνέχεια μερικές τέτοιες περιπτώσεις:

Δεν υπάρχει τίποτε το καινούργιο στην ιδέα ότι τα ζώα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες μέσω μιας επιπλέον αίσθησης που οι άνθρωποι έχουμε χάσει ή που δεν είχαμε ποτέ. Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν κατοικίδια μπορούν πιθανότατα να αναφέρουν κάποιο παράδειγμα από τη γάτα ή το σκύλο τους που έδειξε συμπεριφορά σα να μπορεί διαβάζει τη σκέψη. Τα σκυλιά συχνά συμπεριφέρονται με τρόπο που μοιάζει σα να ξέρουν πότε τα αφεντικά τους ξεκινούν για να γυρίσουν στο σπίτι αν και μπορεί να βρίσκονται πολλά χιλιόμετρα μακριά και συχνά τους περιμένουν στην πόρτα πριν φτάσουν. Και οι γάτες είναι περιβόητες για την ικανότητά τους να νιώθουν πότε πρόκειται να τις πάνε στο κτηνιατρείο.

Ένας ακαδημαϊκός, ο Rupert Sheldrake, συγγραφέας του “Σκύλοι που Γνωρίζουν Πότε οι Ιδιοκτήτες τους Επιστρέφουν στο Σπίτι” επικοινώνησε με 65 κτηνιατρεία στο Λονδίνο και ρώτησε εάν είχανε κάποιο πρόβλημα με ιδιοκτήτες γατών σχετικά με την τήρηση των ραντεβού που είχανε κλείσει. Όχι μόνο οι 64 στους 65 είχανε τέτοια προβλήματα, αλλά επιπρόσθετα μερικοί είχαν σταματήσει να κλείνουν ραντεβού σε άτομα που είχαν γάτες εξηγώντας ότι «τα ραντεβού για γάτες δεν μπορούν να λειτουργήσουν.» Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι οι γάτες προσέχουν τον ιδιοκτήτη τους που πλησιάζει με το ειδικό κλουβί μεταφοράς, η γάτα κρύβεται πολύ νωρίτερα όταν νιώσει ότι ο άνθρωπος που την έχει, αρχίζει να σκέφτεται ότι είναι καιρός να ψάξει τη γάτα για να μην αργήσει στο ραντεβού με τον κτηνίατρο.

Παρομοίως, η προαίσθηση του θανάτου δεν περιορίζεται μόνο στους ανθρώπους. Το υπερβολικό ενδιαφέρον που προκάλεσε η περίπτωση μιας διαισθητικής αμερικάνικης γάτας με το όνομα Όσκαρ, αποτελεί ένα παράδειγμα των περίεργων συμπεριφορών που επιδεικνύουν τα ζώα. Ο Όσκαρ μένει σε μια νοσηλευτική κλινική και έχει μια αλλόκοτη ικανότητα να νιώθει πότε κάποιος που μένει εκεί πρόκειται να πεθάνει. Όταν ένας ασθενής πλησιάζει να πεθάνει σχεδόν πάντα ο Όσκαρ εμφανίζεται και πηδάει επάνω στο κρεβάτι. Το προσωπικό τελικά αναγνώρισε και σέβεται τα ένστικτα του Όσκαρ και καλεί τους συγγενείς του ασθενή που επιλέγει κάθε φορά ο γάτος. Αλλά δεν μπορούν να εξηγήσουν το φαινόμενο. Ο Όσκαρ δε δείχνει ενδιαφέρον σε ασθενείς που η υγεία τους φαίνεται πολύ άσχημη ή που έχουν λίγες μέρες ζωής. Σύμφωνα με μια θεωρία, η οξυδέρκεια της οσφρητικής αισθητικότητας των γατών μπορεί να τους παρέχει τη δυνατότητα να ανιχνεύσουν κάποια μικρή μεταβολική αλλαγή που προηγείται της ώρας του θανάτου, αλλά κανείς δεν έχει βρει το λόγο, γιατί ένας γάτος θα έβρισκε ενδιαφέρον στο να πλησιάσει κάποιον που είναι έτοιμος να αναχωρήσει για τον άλλο κόσμο.

Ιστορίες με σκύλους

Με τα παραπάνω δεδομένα, δεν προκαλεί ιδιαίτερη έκπληξη το γεγονός ότι τόσο πολλοί άνθρωποι αναφέρουν ακόμα και τρομακτικά περιστατικά που αφορούν γάτες και σκύλους.

Η Ann Liddell περιέγραψε την παράξενη συμπεριφορά του σκύλου της, ράτσας Newfoundland, τη νύχτα που πέθανε η μητέρα της: «Περίπου στις 4:30 π.μ. ο σκύλος άρχισε να γαβγίζει, όχι με το συνηθισμένο του τρόπο, αλλά κραύγαζε πολύ άγρια. Ήξερα αστραπιαία ότι η μητέρα μου πέθανε και λίγο αργότερα λάβαμε το τηλεφώνημα από το νοσοκομείο, που μας επιβεβαίωσε το γεγονός.»

Η μητέρα του Michael Finch πέθαινε από καρκίνο. Ένα βράδυ ο Michael έφευγε από το νοσοκομείο και επέστρεφε στο σπίτι για να βγάλει βόλτα το σκύλο του. «Δεν θα το ξεχάσω ποτέ αυτό σ” όλη τη ζωή μου. Στις 10:45 μ.μ. ο σκύλος άρχισε να ουρλιάζει σα λύκος. Σου προκαλούσε ανατριχίλα στη σπονδυλική στήλη. Και τότε αντιλήφθηκα ότι αυτό γινόταν επειδή η μητέρα μου πέθανε. Για πέντε λεπτά ούρλιαζε ανεξέλεγκτα και μετά πήγε για ύπνο. Ο σκύλος ήταν ένα βασιλικό Cavalier Spaniel και ποτέ πριν δεν είχε βγάλει έναν τέτοιο βαθύ, άγριο και οξύ ήχο. Όταν αργότερα επέστρεψε ο πατέρας μου και η αδελφή μου, επιβεβαίωσαν ότι η μητέρα πέθανε στις 10:45 μ.μ.»

Ιστορίες με γάτες

Μια άλλη περίπτωση είναι αυτή της Susan Burman που αφηγείται το περιστατικό που συνέβη όταν ο άντρας της ήταν στο κρεβάτι του θανάτου. Η γάτα τους κουλουριάστηκε γύρω από τα πόδια του. Καθώς έβγαζε την επιθανάτια εκπνοή του οι τρίχες στην πλάτη της γάτα σηκώθηκαν σαν από στατικό ηλεκτρισμό. Μια παρόμοια ιστορία αφορά έναν άνθρωπο που κοιμόταν σε μια κλινική. Η γάτα μπήκε στο δωμάτιό του τη στιγμή που πέθαινε και μια νοσηλεύτρια που βρισκόταν εκεί ανέφερε: «Γρύλιζε και γύρναγε γύρω γύρω στο δωμάτιο δύο φορές και μετά ξαφνικά πετάχτηκε έξω σα να μην ήθελε πλέον να βρίσκεται εκεί.»

Μια ακόμα πιο παράξενη ιστορία αφορά την οικογένεια Cox και τη γάτα τους. Ο Brian Cox είναι βιοχημικός και εργάζεται στο ερευνητικό τμήμα ενός πανεπιστημίου, ένας άνθρωπος που δεν είναι επιρρεπής στο να φαντάζεται πράγματα και να βγάζει εύκολα συμπεράσματα. Λίγα χρόνια πριν από το θάνατό της, η γριά θεία του Brian τους επισκεπτόταν με μεγάλη συχνότητα. Κάθε φορά που ερχόταν περνούσε την περισσότερη ώρα καθισμένη σε μια συγκεκριμένη καρέκλα και η γάτα (που όπως οι περισσότερες γάτες τους αρέσει να βρίσκουν ένα άτομο που να κάθεται ήσυχα σε ένα συγκεκριμένο μέρος για αρκετή ώρα) κούρνιαζε επάνω στα γόνατά της. Η θεία πάντοτε επέμενε πως στο θάνατό της ο Brian θα την έθαβε δίπλα στο σύζυγό της αλλιώς, έλεγε, θα στοίχειωνε τον ανιψιό της. Μετά από κάμποσο καιρό, πέθανε.

Μεταξύ της ημέρας του θανάτου της και της ημέρας που έγινε η κηδεία η συμπεριφορά της γάτας ήταν περίεργη. Καθώς έμπαινε στο καθιστικό ολόκληρη η γούνα της ανασηκωνόταν. Απέφευγε την καρέκλα της θείας και κρυβόταν πίσω από τον καναπέ. Μετά τη κηδεία όταν η θεία όντως θάφτηκε δίπλα στον σύζυγό της, η συμπεριφορά της γάτας επανήλθε στο φυσιολογικό.

Σε αντίθεση με τη συμπεριφορά του γάτου Όσκαρ, που ποτέ δεν έχασε την ηρεμία του μπροστά στο πρόσωπο του θανάτου αλλά έμοιαζε κιόλας σα να το αναζητούσε, τα περισσότερα ζώα που εμφανίζουν αντιδράσεις στο θάνατο φαίνεται ότι ενοχλούνται. Οι σκύλοι γαβγίζουν ή ουρλιάζουν και η γούνα των γατών σηκώνεται. Ίσως βιώνουν την παρουσία του θανόντα, ή έχουν κάποια επίγνωση για το θάνατο, αλλά δε φαίνεται πως βρίσκουν την όλη υπόθεση ευχάριστη.

Ιστορίες με πουλιά

Παραδοσιακά συνδεδεμένα με το θάνατο είναι τα πουλιά, συνήθως ως προάγγελοι δυσάρεστων συμβάντων. Έχουν αναφερθεί δύο περιπτώσεις όπου πολύ λίγο μετά από κάποιον θάνατο, ένα μικρό πουλί μπήκε μέσα σε κάποιο σπίτι και κούρνιασε επάνω σε ένα έπιπλο πριν φύγει ξανά μακριά. Μια εμφάνιση ενός πουλιού στο σπίτι δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο, αλλά το να εμφανιστεί το πουλί με τέτοια άνεση χωρίς να πετάει εδώ κι εκεί με αγωνία και να χτυπάει στους τοίχους με πανικό για να ξεφύγει, αυτό είναι αρκετά ασυνήθιστο. Στην αναφερόμενη περίπτωση οι άνθρωποι που ήταν μπροστά στο γεγονός ένιωσαν πως το πουλί είχε μια σύνδεση με τον θάνατο.

Η νοσοκόμα Alison Hole έγραψε στους δύο συγγραφείς (Peter και Elizabeth Fenwick) περιγράφοντας τις στιγμές μετά το θάνατο ενός από τους ασθενείς της. Η αίσθηση γαλήνης που υπάρχει στην ατμόσφαιρα ενός δωματίου μετά από έναν θάνατο και η αίσθηση ότι κάτι απελευθερώνεται αργά, έχει αναφερθεί από αρκετούς άλλους ανθρώπους που ήταν παρόντες σε μια τέτοια στιγμή. Η Alison ανέφερε: «η πορεία μέσα στο δωμάτιο ήταν αργή καθώς η ατμόσφαιρα ήταν βαριά και στο πάτωμα έμοιαζε να έχει στρωθεί πίσσα. Καθώς άνοιξα το παράθυρο, η ατμόσφαιρα στο δωμάτιο καθάρισε και πρόσεξα ένα λευκό πουλί στην άλλη άκρη του παραθύρου. Αν και είναι συνηθισμένο για τα πουλιά να ξεκουράζονται ή και να φωλιάζουν στις άκρες των παραθύρων σε νοσοκομεία, η ώρα ήταν περίπου 4 π.μ. και η εποχή χειμώνας. Ήταν σκοτεινά και πολύ νωρίς για να ξημερώσει και το πουλί δεν ήταν γλάρος. Δεν είχα ξαναδεί τέτοιο πουλί στην περιοχή.»

Η ακόλουθη ιστορία περιγράφει την παράξενη συμπεριφορά πουλιού που απέχει πολύ από αυτό που θα περίμενε κανείς από ένα φυσιολογικό πουλί σε φυσιολογικές συνθήκες. Μια κουκουβάγια σύμφωνα με αναφορά του Oliver Robinson έκανε την εμφάνισή της λίγο καιρό μετά από ένα περιστατικό θανάτου και η περίπτωση μοιάζει περισσότερο με μεταθανάτια επικοινωνία παρά με εμφάνιση την ώρα του θανάτου. Η περίεργη συμπεριφορά της κουκουβάγιας μαζί με τα αισθήματα που προκάλεσε στη μητέρα του Oliver τον έκαναν να αναφέρει την περίπτωση που θα δούμε στη συνέχεια.

Η πρώτη εμφάνιση της κουκουβάγιας ήταν ένα ζεστό πρωινό του Απρίλη, μερικούς μήνες μετά από το θάνατο της γιαγιάς του Oliver. Η μητέρα του περιγράφει το γεγονός: «Υπήρχε φοβερή οχλαγωγία έξω από την κουζίνα που την προκαλούσαν τα πουλιά που σύχναζαν στον κήπο. Όταν βγήκα έξω για να διαπιστώσω τι προκαλούσε την αναταραχή είδα ότι τα πουλιά πετούσαν επιθετικά γύρω από μια κουκουβάγια που καθόταν σε ένα από τα χαμηλότερα κλαδιά μιας βελανιδιάς. Φαινόταν περίεργο που μια κουκουβάγια ήταν εκεί μέσα στο φως της ημέρας και παρόλο που τα μικρά πουλιά προσπαθούσαν να την τρομάξουν εκείνη καθόταν ήρεμη επάνω στο δέντρο.

Καθώς η ημέρα προχωρούσε άνοιξα τα παράθυρα στη νότια πλευρά του σπιτιού. Όταν βγήκα στον κήπο πρόσεξα ένα δυνατό χτύπημα φτερών και η κουκουβάγια πέταξε προς τα κάτω φτάνοντας ακριβώς μπροστά μου στο γρασίδι. Ήταν μια μεγάλη κουκουβάγια με ύψος περίπου 30 εκατοστά. Με κοίταξε με τα μεγάλα καφέ μάτια της και έκραξε. Φαινόταν πολύ εξημερωμένη. Κατά τη διάρκεια της ημέρας κάθε φορά που έβγαινα έξω η κουκουβάγια ερχόταν προς τα κάτω και καθόταν μπροστά μου. Ήταν σχεδόν σα να προσπαθούσε να μου πει κάτι. Τα μεγάλα καφέ μάτια της έμοιαζαν τόσο πολύ με ανθρώπινα και μου θύμιζαν τη μητέρα μου, που ήταν επίσης καστανή, και που είχε πεθάνει το προηγούμενο καλοκαίρι.»

Αλλά η περίεργη συμπεριφορά του φτερωτού επισκέπτη δεν τελείωσε εκεί. Η μητέρα του Oliver συνεχίζει την αφήγησή της: «Όταν ο σύζυγος και τα παιδιά μου επέστρεψαν στο σπίτι τους είπα την ιστορία με την κουκουβάγια και μετά βγήκε από το μυαλό μου η όλη υπόθεση. Πάντα κοιμόμαστε με τα επάνω παράθυρα ανοιχτά και τη νύχτα εκείνη ακούγαμε γδαρσίματα και θροΐσματα στο παράθυρο. Η κουκουβάγια ήρθε και έκατσε στο παράθυρο, μια συμπεριφορά που δεν άρεσε καθόλου στον σύζυγό μου. Την επόμενη ημέρα άνοιξα τα παράθυρα της κουζίνας. Μόλις άνοιξα το μεγάλο παράθυρο ακούστηκε ένα δυνατό φτερούγισμα και η κουκουβάγια πέταξε κατευθείαν μέσα στην κουζίνα.

Φάνηκε καλύτερο στον άντρα και τα παιδιά μου να βγούμε έξω και να κλείσουμε τις πόρτες ανοίγοντας την εξώπορτα ώστε να φύγει το πουλί έξω, αλλά εκείνο καθόταν σαν στο σπίτι του άνετα μέσα στην κουζίνα. Πέταξε προς την άλλη άκρη και κάθισε στο κουρτινόξυλο κοιτάζοντάς με. Είχε τρομακτικό άνοιγμα φτερών και ήταν εντυπωσιακό το γεγονός πως πέταξε χωρίς να ρίξει κάτω κάτι. Τελικά πέταξε έξω από το παράθυρο και κάθισε στη βεράντα.

Όταν βγήκαμε έξω για το αυτοκίνητο αργότερα ήρθε κατευθείαν προς τα κάτω και σκαρφάλωσε επάνω στη γλάστρα που κρατούσα. Καθώς φεύγαμε, κάθισε μπροστά στην πόρτα και μας κοιτούσε. Ήρθε και πάλι στο παράθυρό μας εκείνη τη νύχτα και στη βεράντα την επόμενη ημέρα αλλά δεν κατέβηκε κάτω μπροστά στα πόδια μου. Μετά από μερικές ημέρες εξαφανίστηκε. Κάποιες φορές μου φαίνεται πως την ακούω κάπου κοντά στην περιοχή.»

Η δυνατότητα του πετάγματος είχε θεωρηθεί από παλιά ως μαγική δύναμη και αποτελεί συχνό περιεχόμενο των ονείρων. Ίσως γι” αυτό το λόγο τα πουλιά είχαν θεωρηθεί πως έχουν ένα υπερφυσικό στοιχείο και σε πολλούς θρύλους και μύθους κατέχουν μια θέση σύνδεσης μεταξύ του ανθρώπινου κόσμου και τους μυστηριώδους αγνώστου, ενώ συνδέονται και με τη ζωή αλλά και με το θάνατο. Σε μερικούς πολιτισμούς η ανθρώπινη ψυχή πιστεύεται πως φτάνει στη γη σαν πουλί και σε πολλές κοινωνίες τα πουλιά θεωρούνται ως φορείς ή σύμβολα της ανθρώπινης ψυχής, ιπτάμενοι φρουροί των ουρανών ή φύλακες που οδηγούν την ψυχή στην άλλη ζωή.